Kategori: Elektronik

Elektronik, elektrik kullanarak bilgi işleyen, taşıyan veya depolayan elemanları ve sistemleri inceleyen bilim dalıdır. Özellikle serbest elektronların (valans elektron) denetimini konu alır. Atom çekirdeğinin en dış yörüngesindeki elektronun atom çekirdeğine daha zayıf bir kuvvetle bağlı olmasından dolayı valans elektronun enerji seviyesinin arttırılması sonucu atom çekirdeğinden koparılması prensibidir. Wikipedia

Video: Ani aşırı akım sınırlayıcı olarak “NTC” (Inrush Current Limiter)

NTC termistör yani negatif sıcaklık katsayılı direnç; temelde sıcaklıkla ters orantılı olarak direnci değişen bir elektronik devre elemanıdır. Yani sıcaklığı arttıkça direnci azalır. Daha çok mikrodenetleyicili devrelerde ortam sıcaklığını algılatmak için bir ADC (analog dijital dönüştürücü) ile kullanılır. Temel uygulaması aşağıdaki gibi, bir seri direnç yardımıyla gerilim bölücü oluşturarak, sabit gerilim altında NTC uçlarına düşen gerilimi ölçme şeklindedir.

Okumaya devam et “Video: Ani aşırı akım sınırlayıcı olarak “NTC” (Inrush Current Limiter)”

TVS diyot ve test tekniği hakkında

TVS (Transient Voltage Suppression/Geçici Gerilim Bastırma) diyot, enerji besleme girişine paralel ve ters polarma altında bağlanılarak devrenin aşırı voltajdan zarar görmesini önlemek için kullanılan koruma amaçlı bir diyottur. Doğru polarma altında normal bir diyot gibi davranırken, ters polarma altında farklı davranır. Ters polarma altındayken belli bir voltaja kadar (clamp voltage, breakdown/reverese breakdown voltage, Vbr) akım geçirmez. Bu özelliğiyle zener diyotlara da benzerler fakat ilerleyen paragraflarda değinildiği üzere bazı farkları vardır. TVS diyotlar Transil diyot olarak da adlandırılırlar.

Okumaya devam et “TVS diyot ve test tekniği hakkında”

Kablo kanalından Arduino deney tahtası yapmak

Geçtiğimiz dönem okuldaki derslerde kullanmak üzere bir Arduino deney tahtası yaptık. Basit ama kullanışlı bir çalışma oldu. Breadboard ile Arduino Uno’yu bir board üzerinde birleştirerek uygulamaların daha derli toplu ve güvenli yapılmasını sağladık.

Okumaya devam et “Kablo kanalından Arduino deney tahtası yapmak”

Eski devre kartlarından ve disketlerden kalemlik yapalım

E:\Resimlerim\Resimlerim Yeni\Etc\İçindekiler\Yeni klasör\20161028_194957_2.jpg

Üzerinde SMD elemanlar olan Uygun büyüklükte bir PCB yi keserek çok hoş ve tarz bir kalemlik yapacağız.

E:\Resimlerim\Resimlerim Yeni\Etc\İçindekiler\Yeni klasör\20161028_201919_2.jpg

Öncelikle kutunun yan yüzeylerini oluşturacak kenarları sivri uçlu bir cisim ile kartın üzerine çizin.

E:\Resimlerim\Resimlerim Yeni\Etc\İçindekiler\Yeni klasör\20161028_235017.jpg

Daha sonra kenarları birbirine geçebileceği olukları açın.

E:\Resimlerim\Resimlerim Yeni\Etc\İçindekiler\Yeni klasör\20161028_235313_2.jpg

Bu olukları kullanarak kartları birbirine geçirin. Sadece alt taban açıkta kalacak. Buraya uygun bir kesim yaptıktan sonra kutunun iç tarafından japon yapıştırıcı kullanarak yapıştırın. E:\Resimlerim\Resimlerim Yeni\Etc\İçindekiler\Yeni klasör\20161029_002239_2.jpg E:\Resimlerim\Resimlerim Yeni\Etc\İçindekiler\Yeni klasör\20161029_191800.jpg

Ayrıca eski klavyelerin tuşlarından yapılabilecek bazı geri dönüşüm çalışmalarımı aşağıdaki fotoğraflardan görebilirsiniz:

E:\Resimlerim\Resimlerim Yeni\Etc\İçindekiler\Yeni klasör\20161028_174830.jpg

E:\Resimlerim\Resimlerim Yeni\Etc\İçindekiler\Yeni klasör\20161028_175000.jpg

E:\Resimlerim\Resimlerim Yeni\Etc\İçindekiler\Yeni klasör\20161028_175032.jpg

E:\Resimlerim\Resimlerim Yeni\Etc\İçindekiler\Yeni klasör\20161028_175343.jpg

Temel Seviye Arduino (Mikrodenetleyici) Kursu Test Sınavı Soruları

Bir süre önce tamamladığımız 30 saatlik kursun sınav sorularını paylaşıyorum. Telif hakkı yoktur, güle güle kullanabilirsiniz. Sınavın cevap anahtarını ise sayfanın sonundaki bağlantıdan indirebilirsiniz.

Okumaya devam et “Temel Seviye Arduino (Mikrodenetleyici) Kursu Test Sınavı Soruları”

Firmware Yükleyerek “Yazma Korumalı Flash Belleği” Tamir Edebilirsiniz

Daha önce burada flash bellek ortamlarından fiziksel olarak veri kurtarmanın nasıl yapılabileceği hakkında notlar paylaşmıştım.

Şimdi de yazma korumalı bir flash belleğin nasıl düzeltilebileceği hakkında kesin çözüm olabilecek bir yöntemden bahsetmek istiyorum. Benzer sorunla ilgili internette çeşitli tavsiyeler bulmak mümkün. Bu tavsiyelerin çoğunluğu diski işletim sistemi veya 3. parti programlarla biçimlendirmek üzerine.

Okumaya devam et “Firmware Yükleyerek “Yazma Korumalı Flash Belleği” Tamir Edebilirsiniz”

Arızalı USB Flash Bellek ve SD Kartlardan Veri Kurtarma Yöntemleri

USB ortamlardan veri kurtarmanın nasıl yapıldığı ile ilgili birkaç güzel video’yu sizinle paylaşmak istiyorum. Oldukça teknik sayılabilecek bu konu hakkında bazı temel bilgileri paylaşmam gerekirse; temel olarak bir flash bellek 2 ana kısımdan oluşuyor.

inside_usb_big

  1. USB Microcontroller (mikrodenetleyici)

    Bu çip bellek modülünü okuyup yazan ve USB protokolünü işleten bir programını barındırıyor. Genel olarak bu programa firmware adı verilebilir. Bazı flash belleklerde bu program yalnızca bir kere yazılabilirken genellikle üreticinin sağladığı yazılımlarla ihtiyaç olması halinde yeniden programlanabiliyor. Bu çip veya içerisindeki program bozulduğunda belleğe erişim sağlanamıyor veya salt okunur bir flash belleğiniz oluyor. Bu durumda çip’in model numarasına uygun firmware’in temin edilip yeniden yazılması veya çip’in aynı kapasitedeki ve modeldeki bir donörden alınarak yenilenmesi gerekiyor. Bu kısım elektronik ve lehimleme havyası kullanmada usta olmayı gerektiriyor.

  2. Bellek

    Bu kısım ise verilerin tutulduğu asıl çip. Bu çipin bozulması durumunda ise verilerinizi tamamen kaybettiğinizden emin olabilirsiniz. Fakat güzel yanı bu çiplerin kolay kolay bozulmaları söz konusu değil. Veri kurtarmada genellikle bu çiplerin uygun bir okuyucu donanıma ya da bir dönöre aktarılması sayesinde kurtarılabiliyor. Tabiki bu çipi zarar vermeden söküp bir donöre aktarmak deneyim gerektiren bir iş. Diğer taraftan bellek çipinden dosya kurtarmanın jenerik taktiği bir nand okuyucu kullanarak belleği dump etmek ve elde edilen veri yapısından dosya sistemini yeniden inşa etmek. Bu işlem için de özelleşmiş yazılımlar mevcut.

Elektronik ve lehimleme konusunda biraz bilgisi olan kişilere tavsiye edebileceğim birkaç yöntemi ise şöyle listeleyebilirim;

  1. Soğuk lehimleri kontrol etmek

    Elinizde çalışmayan bir usb flash bellek varsa ilk kontrol etmeniz gereken yer USB konnektörün karta olan lehimleridir. Bu lehimler fiziksel zorlama ile zamanla soğuk lehime düşmekte veya yollarından ayrılabilmekte. Böyle bir durumu bir büyüteç, cımbız veya AVO metre ile kontrol edebilirsiniz. Genellikle board üzerindeki lehimler tazelendiğinde USB flash bellek çalışmaktadır.four-pins-plug-usb-stick broken-usb-connectormaxresdefault

  2. Koruma Elamanlarını Kontrol Etmek:

    USB flash belleklerin Vcc (+5v) ve Vdd (Gnd) girişlerine bağlanmış olan sigorta (ptc sigorta) veya sigorta dirençlerini kontrol edebilirsiniz. Bunlar herhangi bir aşırı yük durumunda flash belleğin zarar görmemesi için kendini intihar ederek enerjiyi kesen elemanlar :)auto-protection-fig02

hqdefault icjrc8 hqdefault

AVO metrenizin buzzer/diyot kademesinde bu giriş elemanlarının açık devre olup olmadıklarını kontrol edebilirsiniz. Ayrıca kaliteli (biraz pahalı) flash bellek ve sabit disklerde TVS adı verilen ve besleme hattına paralel bağlı diyorlar da vardır. Bu diyotlar besleme hattında oluşabilecek spike adı verilen ani gerilim dalgalanmalarının yarattığı enerjiyi kendi üzerinde absorbe ederek mikrodenetleyicinin zarar görmesini engeller. TVS diyotu da kısa devre olmuş olabilir. Eğer kısa devre olmuşsa geçici olarak karttan ayırabilirsiniz. Flash bellek aygıt yöneticisinde hiç gözükmüyor veya indikatör ışığı yanmıyorsa muhtemelen bu sigorta elemanlarından biri görevini yerine getirmiştir. Elemanı tespit ettiğinizde yenisi ile değiştirebilir veya geçici olarak (veri kurtarma için) kısa devre yaparak flash belleği çalıştırabilirsiniz.

Sadede gelirsek…

aşağıdaki bir microsd karttan veri kurtarmanın gösterildiği bir video yer alıyor. Temel olarak işlem iki ana kısımdan oluşmakta. İlk olarak SD kartın plastik kılıfı kimyasal ve fiziksel yöntemle aşındırılarak iç yollarına ulaşılıyor ve daha sonra bellek modulü doğrudan bir bellek okuyucuya bağlanarak içeriği kopyalanıyor ve dosya sistemi yeniden oluşturuluyor.

Bu örnekte ise mikrodenetleyicisi arızalı bir flash belleğin memory çipi sökülerek bir donör karta lehimleniyor:

PCB Yanar Kaynağına Geri Döner

20060305c

Türk aklı mıdır nedir,  baskı devre kartları üreten bir firmanın sitesini incelerken şöyle bir cümleyle karşılaştım.

Yüksek akım çeken elemanların kullanacağı yolların daha kalın yapılmasına dikkat edilmelidir, aksi takdirde o yol yanar ve ikinci bir iş çıkar.keza düşük akım çeken elemanlar içinde benzeri geçerli veya devre yansın eleman önemli diyorsanız yolu ikiye içe bölün geri birleştirin.yol sigorta gibi davranacaktır.

Bu açıklama kart tasarımında hangi durumlarda tercih olabilir bilemiyorum ama hayatımda bunun bir örneği ile karşılaşmadım dersem yalan olmaz. Ama diyorsunuz ki kartı çok ucuza sattım 3 yıl sonra bana geri dönsün tamir ücreti yazayım. O zaman microdenetleyiciye 2 satır kod ekler timing bomb’u kurarsınız. Çok zor değil.

LM2596 Switch Mode DC-to-DC Regülatör İncelemesi

lm2596

Merhaba eBay aracılığı ile verdiğim Seven Segment Display’li LM2596 Regülatörü hakkında küçük bir inceleme videosu hazırladım. Bu zamana kadar kullandığım 78xx serisi doğrusal regülatörler yerini ucuzlayan switch-mode regülatörlere (SM) bırakmak üzere. En başta enerji verimliliği açısından SM regülatörler tercih nedeni oluyor. Enerji verimliliği ısınma sorunu azaltıyor ve aynı fiziksel ebatlar ile daha yüksek akım besleyebiliyoruz. Yalnız bilinmesi gereken tek dez avantajı SM regülatör çalışırken bir miktar radyo emisyonu yayıyor. RF devrelerde bu hatırlanmalı.

Okumaya devam et “LM2596 Switch Mode DC-to-DC Regülatör İncelemesi”

Elektronikte arızaya neden olan 40 Hata

  1. PC ile güç kaynağımız arasındaki şase irtibatını unutuyoruz.(ahmet2004)
  2. Osilaskop şasesini devremizin şasesi ile irtibatlandırmayı unutuyoruz.(ahmet2004)
  3. Entegrelere 100nF voltaj uçlarına kondansatör eklemeyi unutuyoruz.(ahmet2004)
  4. Pasif elemanlardan geçecek gücü hesaplamayı es geçiyoruz.(erhanzeynel)
  5. Isınma değerlerine uygun plaket kullanmayı es geçiyoruz.(erhanzeynel)
  6. ESD önlemlerini önemsemiyoruz.(erhanzeynel)
  7. Güç kaynağımızın akım limiti ayarını , ya kullanmıyoruz. yada ayarlamayı  unutuyoruz.(turkbey06)
  8. Yanlışlıkla pic mikroişlemcisinin VCC ucuna 12volt vb. voltaj verip ölümüne   sebep oluyoruz. (ahmet2004)
  9. Havyayı saga sola bırakarak elimizi masa nın sagını solunu yakıyoruz.(a.zorba)
  10. Riner in alkol un kapagını acıp bırakarak orta mı guzelce kokutuyoruz.(a.zorba)
  11. Masa üzerinde iki adet ölçü aletiyle birden çalışıyorsak, 2.nin problarını alıp 1.nin  ekranına bakıyoruz ve “allah, allah, niye ki?” diyoruz.(timpati)
  12. LCD’nin kontrast trimpotunu ortada unutup 10 tane LCD değiştirip,2 günde kodla uğraşıyorum.(setas)
  13. Bir devre geliştirmeye uğraşırken devrede patlayan tüm malzemeleri değiştiriyoruz ama nedense patlayan cam sigortayı değiştirmeyi her seferinde unutuyoruz.(sebo) Okumaya devam et “Elektronikte arızaya neden olan 40 Hata”