RaspAP ile Raspberry Pi’ı Kablosuz Erişim Noktasına Dönüştürmek

Önceki başlıkta kablosuz erişim noktasını elle yani manual olarak nasıl yapılandırabileceğiniz ayrıntılı bir şekilde anlatılmıştı. Bu teknik çoğu kullanıcı içi zor ve uğraştırıcı olabilmektedir. Raspberry Pi’ı kablosuz erişim noktası haline getirmek için geliştirilmiş birçok açık kaynak proje vardır. Bu başlıkta kurulum kolaylığı ve web arabirimi ile dikkat çeken raspap-webgui[1] adlı GitHub projesini kullanarak Raspberry Pi’ı bir kablosuz erişim noktası haline nasıl getirebileceğimize bakacağız.

Projenin detaylarını github[2] sayfasından görebilirsiniz. Ayrıca GitHub, Gitlab ve SourceForge gibi platformlar üzerinde bu tarz birçok proje vardır.

Kuruluma başlamadan önce Raspberry Pi’ın internet bağlantısının olmasını sağlayın ve aşağıdaki hızlı kurulum script’ini çalıştırın. Script projenin sayfasından da görebileceğiniz gibi şu işlemleri sizin yerinize otomatik olarak gerçekleştirecek:

1. Gerekli paketleri yükler: lighttpd php7.0-cgi hostapd dnsmasq
2. lighttpd web sunucu servisini yapılandırır
3. raspap-webgui web arabirimini web yayın dizinine kurar

Kuruluma başlamak için aşağıdaki komutu verin:

Script, RaspAP kurulumunun /etc/raspap dizinine, raspap-web’in ise /var/www/html dizinine kurulacağını ve devam etmek isteyip istemediğimizi sorar. Devam etmek için y yazıp Enter’a basın. Bu aşamadan sonra yukarıda manual adımlarından bahsedilen işlemler otomatik olarak gerçekleştirilir ve sonunda yeniden başlatmak isteyip istemediğimiz sorulur. Bu soruyu y ile yanıtlayarak devam edelim.

Raspberry Pi yeniden başladıktan sonra adı raspi-webgui parolası da ChangeMe olan bir kablosuz ağ görünür olur. Kablosuz cihazınız ile bu ağa bağlanarak RaspAp’in web yönetim arabirimine ulaşabilirsiniz. Bunun için; RaspAp wlan0 arayüzüne varsayılan olarak atadığı 10.3.141.1 IP adresini kablosuz cihazınızın web tarayıcısına yazarak ulaşabilirsiniz.

RaspAp’in web arabirimi kablolu yerel ağa bağlı bir bilgisayar üzerinden yönetmek için ise Raspberry Pi’ın eth0 arabiriminin adresini kullanabilirsiniz.

Raspberry Pi üzerine kurduğumuz kablosuz erişim noktasının işlevlerini yönetebileceğimiz bu yönetim ekranın varsayılan kullanıcı adı: admin, parolası da secret’dır.

RaspAp web yönetim paneli giriş ekranı

RaspAp web arabirimine giriş yaptığınızda sizi kablosuz bağlantı durumu, wlan arabiriminin IP yapılandırması ve paket alış-veriş istatistikleri hakkında özet bilgiler karşılar.

Raspap web’in sol menüden erişebileceğimiz işlevlerine göz atmadan önce menüdeki “Configure Auth” seçeneğine tıklayarak varsayılan kullanıcı adı ve parolası olan admin:secret’ı değiştirmenizi tavsiye ederim.

RaspAP: Wi-Fi istemciyi yapılandırmak

Configure Wi-Fi Client seçeneği altında, Raspberry Pi’ın etraftaki kablosuz erişim noktalarına bağlanabilmesi için parola tanımlayabileceğimiz bir ekrandır. Bu ekran ile Raspberry Pi’ımızın internet bağlantısını Wi-Fi üzerinden alması sağlanır. Tabii ki bu durumda Raspberry Pi’ımızı bir kablosuz erişim noktası olarak yapılandıramayacağız, sadece Raspberry Pi’ın internet bağlantısı için etraftaki erişim noktalarından birisini kullanmasını sağlamış olursunuz.

RaspAP Configure Client sayfasının ekran görüntüsü

Etraftaki kablosuz erişim noktalarını görebileceğimiz bu ekranda; erişim noktalarının kullandıkları kanallar ve destekledikleri kablosuz şifreleme protokolleri de listelenir. Birden fazla kablosuz ağ için parola tanımlayabileceğimiz ekranda ağın parolasını girdikten sonra Add düğmesine tıklatmanız yeterlidir. Ayrıca bu ekran etraftaki kablosuz erişim noktalarının kullandıkları frekans kanallarını (1-13) göstermektedir. RaspAP’ı bir hotspot (kablosuz ağ erişim noktası) olarak yapılandırırken etrafta en az kullanılan kanal numarasını tercih etmek bağlantı hızınızı arttırır. Kullanılmayan bir kanalı tercih etmek olası frekans girişimlerini en aza indirir. Ayrıca yüksek kanal numarası daha yüksek frekans bandını kullandığından düşük olanlara nazaran daha uzaklara erişebilir. Özetle, az kullanılan en yüksek kanalı tercih etmelisiniz.

Dahili Özellik Olarak Hotspot

Raspberry Pi OS Eylül 2022 güncellemesi ile birlikte ağ işlevleri için NetworkManager (NM) kullanma seçeneği sunmaya başlamıştır. NM ileride standart bir özellik olacak gibi duruyor. Yeni güncelleme ile birlikte NM’da dikkat çeken başlıca özellikler arasında gizli WiFi ağlarını gösterebilme, VPN bağlantısı oluşturabilme ve Raspberry Pi’ı bir Hotspot’a dönüştürebilme özellikleri yer alıyor.

RaspAP: Configure Networking

Configure Networking yani ağ yapılandırması ekranında eth0, wlan0 ve eğer varsa diğer ağ arabirim kartlarınızın IP yapılandırmasını gerçekleştirebilir veya mevcut ağ yapılandırmasını görüntüleyebilirsiniz. Raspberry Pi üzerindeki her ağ arabirim kartının (varsayılan olarak eth0 ve wlan0) yapılandırmasını ayrı bir sekme de sunan bu sayfada, dilerseniz arabirimin yapılandırmasını DHCP üzerinden otomatik olarak almasını sağlayabilir, dilerseniz elle girebilirsiniz (Statick IP). Ayrıca her bir ağ arabirimi sekmesinde yer alan “Enable Fallback to Static Option” seçeneği ile ilgili arabirimi DHCP’den IP yapılandırması tahsis edilemediği durumlarda statik IP yapılandırmasında kalmak üzere ayarlayabilirsiniz. Bu ekranda yapılan IP yapılandırma değişikliklerinin geçerli olabilmesi için “Configure Hotspot” ekranından hotstpot’un durdurulup yeniden başlatılması gerekir.

Önemli: wlan0 arabiriminin IP yapılandırması ile “Configure DHCP Server” ekranındaki “Starting IP Address” ve “Ending IP Address” IP adresleri arasında dağıtımı yapılacak olan adresler, aynı ağ adresine sahip olmalıdır. Örneğin wlan0’a 192.168.0.10/24 atamasını yaptıysanız, DHCP’den dağıtımı yapılacak IP adresleri de 192.168.0.0/24 ağında olmalıdır (örn.:192.168.0.11 ile 192.168.0.20)

RaspAP: Configure Hotspot

Configure Hotspot, kablosuz erişim noktamızın yayın adı (SSID), parolası, kablosuz modu, yayın kanalı, güvenlik tipi ve şifreleme yöntemi gibi bilgileri tanımlayabileceğimiz önemli bir ekrandır.

 
RaspAP Configure Hotspot ekranı

Bu ekranda, bilgiler girilip kaydedildikten sonra hemen geçerli olmaz, sayfanın altındaki “Stop hotspot” düğmesine tıklatarak RaspAp’i durdurmanız ve ardından “Start hotspot” düğmesine tıklatarak yeniden başlatmanız gerekir. “Stop hotspot” düğmesi kablosuz erişim noktasının devre dışı bırakılmasını sağladığından; o anda yönetim arayüzüne kablosuz erişim noktası üzerinden bağlıysanız erişiminizi kaybedeceğinizi uyarmak isterim. Bu nedenle hotspot’u yeniden başlatmanız gerektiğinde web arabirimine eth0 (kablolu ağ bağlantısı) üzerinden bağlanmanızı tavsiye ederim.

Eğer, en az bir Raspberry Pi 3B+ model bilgisayar kullanıyorsanız bu sayfanın Advanced sekmesinde yer alan Country Code’u tanımlamalısınız. Aksi takdirde Raspberry Pi kablosuz ağ arabirimini etkinleştirmeyecektir. Bu durum kablosuz ağı çalıştırdığınız ülkenin, frekans kullanımı ile ilgili yasal düzenlemelerine uyum sağlamak içindir.

RaspAP: Configure DHCP

Bu ekranda kablosuz erişim noktamıza bağlanacak istemcilere atanacak IP yapılandırmasını tanımlayabiliriz. Her bir ağ arabirimi için; bu arabirim üzerinden dağıtılacak olan IP adresi aralığı (Starting IP address, Ending IP address) ve dağıtılacak yapılandırmanın istemci tarafından ne kadar süre kullanılacağı (Lease time / kira süresi) tanımlanır.

RaspAP’de wlan0 arabirimi için DHCP sunucu ayarlarının yapıldığı ekran

Yine aynı ekranda yer alan Client list sekmesinde de kablosuz erişim noktamıza bağlanarak kendisine IP adresi tahsis edilmiş istemciler listelenir. İstemcilerin bilgisayar adları, kira zaman aşım tarihi, MAC adresi gibi bilgiler görüntülenir.

Kablosuz erişim noktasına bağlı istemciler

RaspAP: Configure Auth

Bu ekran, daha önce hatırlatıldığı gibi RaspAP’ın kurulumun hemen ardından varsayılan kullanıcı adı ve parolasının değiştirilebileceği ekrandır.

RaspAP web arabirimi yönetici kullanıcısının tanımlandığı ekranın görüntüsü

RaspAP: System

Bu ekranda Raspberry Pi hostname ve çalışma süresi ve işlemci ve bellek yükü gibi değerleri görülebilir. Ayrıca Raspberry Pi’ı kapatma veya yeniden başlatma seçenekleri de vardır. Console sekmesinde ise web arabirimini kullanarak temel kabuk komutlarının çalıştırılabileceği bir web konsolu da yer alır.

RaspAp System ekranı

RaspAP: OpenVPN ve TorProxy arabirimlerini etkinleştirmek

Eğer Raspberry Pi üzerinde RaspAP’a ek olarak TorProxy ve OpenVPN servislerini çalıştırıyorsanız onları RaspAP arabirimi üzerinden yapılandırabilirsiniz. Bu özellik varsayılan olarak pasif durumdadır. Etkinleştirmek için RaspAP’ın yayın dizininde yer alan index.php dosyasına aşağıdaki gibi gerekli tanımlamaları ekleyebilirsiniz.

Yukarıdaki define satırlarını ekleyip kaydettikten sonra RaspAP web arabirimini tazelerseniz sol menüde Configure OpenVPN ve Configure TOR Proxy menü seçeneklerinin etkinleştiğini görebilirsiniz.

RaspAP: Sistemden kaldırmak

RaspAP’ı kaldırmak için yayın dizininde yer alan installer dizini altındaki uninstall.sh script’ini kullanılabilirsiniz. Script’i çalıştırdıktan sonra eski yapılandırma dosyalarının (RaspAP kurmadan önceki) orijinal konumlarına taşınıp taşınmayacağı sorulur. Script’i aşağıdaki gibi çalıştırabilirsiniz:

Kaldırma işleminden sonra etc ve www altında kurulum dosyaları kalmış olabilir. Bunları da aşağıdaki gibi elle silebilirsiniz:

---

[1] RaspAP – https://raspap.com/

[2] Raspap-webgui projesi: https://github.com/billz/raspap-webgui