Windows’un ince ayarları istemediğiniz özelliklerin kapatılması kaldırılması, sistemin daha hızlı çalışması için çekilebilecek ayarlar üzerine derlenmiş bir makale, göz gezdirmekte fayda var. Yazıdan ilgi çekebilecek bazı başlıklar:
- MSN Messenger’i kapatmak
- İstenmeyen XP Bileşenleri kaldırmak
- Açılışı hızlandırmak
- Windows XP’yi Hızdan Uçurun (Abartı)
- Windows XP’yi Hızlı Kapatma (Alakası yok)
ve daha bir sürü şey …
1. MSN Messenger’i kapatmak***
Windows Messenger, Windows XP ile beraber masaüstünüze girdi. Program ekranin sag alt kösesinde görev çubuguna yerlesiyor ve konusma balonlari yardimiyla devamli olarak bir kullanici hesabi açmanizi istiyor. Ancak bu çok uzun sürmeyecek!
IPUCU: Bu sohbet aracinin tacizlerinden basit bir sekilde kurtulabilirsiniz. Bunun için Baslat menüsündeki Tüm Programlar/ Windows Messenger komutunu çalistirin. Bu sayede söz konusu sohbet istemcisi ekrana gelecektir. Ekrana gelen pencere üzerindeki hesap açma sorusuna olumsuz yanit verin. Simdi program ana penceresindeki Araçlar/Seçenekler komutunu çalistirin ve Tercihler kartini aktif hale getirin. Genel basligi altinda bulunan ilk iki seçenekteki isaretleri kaldirin. Böylece Messenger’in çalismasini engelleyebilirsiniz. Ancak isterseniz Messenger’i sisteminizden komple kaldirabilirsiniz. Bu araci nasil kaldiracaginizi ve istemediginiz diger Windows donatilarini da sabit diskinizden nasil temizleyebileceginizi 7.Maddedeki “Istenmeyen Windows XP bilesenlerini kaldirmak” ipucundan ögrenebilirsiniz.
2. Disk temizleme kendi kedine çalışmasın.
XP, disk temizleme sihirbazini kullaniminiza sunuyor. Ancak bu sihirbaz, oldukça zaman alan birlestirme aracini, genellikle kullanici açisindan uygun olmayan zamanlarda çalistiriyor. Artik bu sihirbaz sizin çalismanizi etkileyemeyecek.
IPUCU: Baslat menüsündeki Çalistir komutunu çalistirin ve Aç kutusuna “regedit” yazdiktan sonra Tamam dügmesine tiklayin. Bunun sonucunda ekrana gelen penceredeki
“HKEY_LOCAL_MACHINE \SOFTWARE\ Microsoft\Windows\ CurrentVersion\ Explorer\ MyComputer\ cleanuppath” anahtari altinda bulunan “(Varsayilan)” ögesine iki kere tiklayin. Dize Düzenle penceresindeki Deger Verisi satirinda bulunan “%SystemRoot%\system32\cleanmgr.exe /D %c” degerini silin. Yaptiginiz degisikligi Tamam dügmesine tiklayarak onayladiginiz andan itibaren program bir daha sizi rahatsiz etmeyecektir.
3. İstenmeyen XP Bileşenleri kaldırmak.
Windows XP’nin kullanisli donatilara sahip olmasi güzel bir ayricaliktir. Ancak kullanicinin isletim sisteminin kurulumu esnasinda hangilerinin yüklenmeyecegine karar verebilmesi çok daha güzel olurdu.
IPUCU: Kurulum esnasinda standart olarak yüklenen araçlari sonradan silme sansina sahipsiniz. Bunun için ilk olarak “C:\WINDOWS\INF” klasörünü açin. Sayet söz konusu klasörü gezgin penceresinde göremiyorsaniz, Araçlar/Klasör Seçenekleri komutunu çalistirin ve Görünüm karti üzerinde bulunan “Gizli dosya ve klasörleri göster” seçenegini etkinlestirin. Bu klasör içerisinde bulunan “SYSOC.INF” dosyasini bir metin editörü yardimiyla açin ve her satirdaki “hide” sözcügünü sildikten sonra dosyayi tekrar kaydedin. Daha sonra Baslat/Denetim Masasi/Program Ekle/Kaldir penceresindeki Windows Bilesenlerini Ekle/Kaldir dügmesine tiklayarak istediginiz bilesenleri rahatlikla kaldirabilirsiniz.
4. Hata bildirimini engellemek***
XP, bir program kilitlenecek olursa, NT’den tanidigimiz Dr. Watson hata raporcusunu otomatik olarak çalistirir. Ancak bu araç önceki versiyonundan farkli olarak her seferinde hafizanin bir kopyasini da Microsoft’a göndermek istiyor.
IPUCU: Baslat/Denetim Masasi penceresinde, Performans ve Bakim baglantisi altinda bulunan Sistem üzerine tiklayin. Ekrana gelen pencere üzerinde bulunan Hata Bildirimi dügmesine tiklayin. Daha sonra “Hata bildirimini devre disi birak” seçenegini isaretleyin ve “Önemli hata olustugunda bana bildir” seçenegindeki isareti kaldirin.
5. Düşük sabit disk mesajını engellemek.
Sabit diskiniz üzerindeki bos alan orani düsecek olursa, XP devamli olarak diskinizi temizlemenizi isteyecektir.
IPUCU: Tabii ki bu istegi de engelleyebilirsiniz. Bunun için Kayit Defteri Düzenleyicisini daha önce anlatildigi sekilde çalistirin ve “HKEY_CURRENT_USER\ Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\Explorer” anahtarini aktif hale getirin. Farenin sag dügmesini kullanarak pencerenin sag tarafindaki bos bir alana tiklayin ve bunun sonucunda ekrana gelen nesne menüsündeki Yeni/DWORD Degeri komutunu kullanarak yeni bir deger olusturun. Bu yeni ögeye isim olarak “NoLowDiskSpaceChecks” girin ve üzerine iki kere tiklayarak deger verisini “1” olarak degistirin. Kayit Defteri Düzenleyicisini kapatin ve bilgisayari yeniden baslatin.
6. Paylaşımları bilgisayarımdan kaldırmak.
Bilgisayarimdaki paylasim listesine isteyenler rahatlikla ulasabilirler. Bu liste ne kadar uzunsa o kadar karmasik görünür.
IPUCU: Paylasim simgelerini rahatlikla silebilirsiniz. Bunun için ilk olarak Kayit Defteri Düzenleyicisini çalistirin. Ekrana gelen pencere üzerindeki “HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer\ MyComputer\NameSpace\DelegateFolders” anahtarini aktif hale getirin ve hemen altindaki “{59031a47-3f72-44a7-89c5-5595fe6b30ee}” ögesini silin. Windows XP’yi yeniden baslattiktan sonra paylasim simgeleri artik Bilgisayarim penceresinde görünmeyeceklerdir.
7. Fazladan Memory***
Windows XP kullandiginiz ya da kullanmakta oldugunuz programlarin .dil (dynamic link libraries) dosyalarini belirli bir zaman dilimi içerisinde hafizasinda tutar. Bu özelligi kapatarak “birazcik” hafizaya sahip olabiliriz. Bunu gerçeklestirmek için;
“HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer” anahtarina gidin, burada yeni bir DWORD degeri olusturun (sag tiklayip new > DWORD value) bu DWORD degerinin adini “AlwaysUnloadDll” yapin ve degerini “1” yapin. Windows XP’yi yeniden baslattiginizda yapilan degisiklikler aktif olacaktir.
8. Açılışı hızlandırmak.
Regedit’e girip “HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Dfrg\BootOptimizeFunction” anahtarina gidin, burada “Enable” adindaki string anahtari bulun ve degerini “Y” yapin. Bu açilis zamanini hizlandirma da yardim edecektir.
9. Windows XP’yi Hızdan Uçurun.
Windows XP’nin yavas çalistigini düsünüyor ve hizlandirmak istiyor olabilirsiniz, iste size ilaç olacak bir ayar. Regedit’e girip “HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\PriorityControl” anahtarina gidin, burada sag tiklayip “new > DWORD value” deyin isim olarak ta “IRQ8Priority” deyin ve degerini “1” yapin.
10. Paylaşılan Dökümanları Kaldırın
“My Computer”dan “Shared Document” klasörünü kaldirmak için Regedit’e girip; “HKEY_ LOCAL_MACHINESOFTWARE/
Microsoft/Windows/CurrentVersion/Explorer/MyComputer/NameSpace/DelegateFolders” anahtarina gidin, burada
“{59031a47-3f72-44a7-89c5-5595fe6b 30ee}” anahtarini silin.
11. Görev yöneticisini kapatın.
I.E 6 sunucuya her baglandiginda “schedule task” çalistirmak ister, bu da kullaniciya Internet’te yavas surf olarak geri dönmektedir, zaten yavas olan internet baglantisini daha da yavaslatmamak için bu özelligi kapatmakta fayda var. Bunun için; “HKEY_LOCAL_MACHINE/Software/Microsoft/ Windows/CurrentVersion/Explorer/RemoteComputer/NameSpace” anahtarinda ki “{D6277990-4C6A-11CF-8D87-OOAA0060 F5BF}” alt anahtarini silin.
12. Her CD’de Autorun olsun.
Kronik sorun: Ne zaman CD sürücüsüne bir disk koysaniz Windows XP’nin CD ile ne yapmak istediginizi soran bir mesaj ile karsilasirsiniz. Bu can sikici özelligi tarihe gömebilirsiniz. Nasil mi? Iste yaniti…
Pratik çözüm: Windows XP’nin CD sürücünüze yerlestirdiginiz her CD için size içerigi ile ilgili nasil bir islem yapilmasi gerektigini soran mesajini görmekten sikildiysaniz bu özelligi tamamen kapatmaniz ya da CD türlerine göre farkli islemler yapmaniz mümkün. CD sürücünüzün ikonu üzerinde sag tiklayarak Özellikler seçenegi üzerinden Otomatik Kullan sekmesine ulasin. Bu bölümde Windows XP’nin hangi tür CD’de nasil bir islem yapacagini belirleyebilirsiniz.
Bu özelligi tamamen kapatmak içinse Çalistir menüsünde regedit yazmak suretiyle Kayit Defteri Düzenleyicisini açarak sirasiyla HKEY_LOCAL_MACHINE\ SYSTEM\ CurrentControlSet\Services\Cdrom kaydini bulun. Burada yer alan Autorun degerini “0” yaptiginizda Windows CD’leri otomatik olarak çalistirmayi durduracaktir. Otomatik çalistirma fonksiyonunu geri almak için ayni islemi Autorun degerini “1” haline getirerek tekrarlamaniz yeterli. Her islem sonrasinda kayit kütügünü kaydetmeyi unutmayin.
13. Internet Explorer bileşenlerini yüklemesin.
IE 6, Windows XP’ye entegre olarak sunuluyor. Bu browser ile, aslinda yüklemek istemediginiz bir eklenti bulunan bir web sayfasini ziyaret ettiginizde, çalismaya baslayan otomatik kurulum islemi, çalismanizi engelleyecektir.
IPUCU: Istenmeyen plug-in’lerin yüklenmesini rahatlikla engelleyebilirsiniz. Bunun için Baslat/Çalistir komutunu kullanarak “gpedit.msc” dosyasini açin. Ekrana gelen penceredeki “Bilgisayar Yapilandirmasi / Yönetim Sablonlari / Windows Bilesenleri / Internet Explorer” basligini aktif hale getirin. Burada bulunan “Internet Explorer bilesenlerinin Otomatik Yüklemesini devre disi birak” ögesinin üzerine tiklandiginda açilan pencere üzerindeki “Etkin” seçenegini isaretleyerek etkinlestirebilirsiniz. Bundan böyle Internet Explorer ile konforlu bir sekilde gezinebilirsiniz.
14. Düzenli Internet Explorer update’lerini engellemek***
Windows XP dahilindeki Internet Explorer 6.0 her 30 günde bir kendisi için yeni bir güncelleme olup olmadigini kontrol eder. Gerçekten bir güncelleme varsa ve bu yüklenmezse, XP yeni bir hatirlatma penceresi ile devamli karsiniza çikar.
IPUCU: Eger gerekli olursa güncellemeleri manuel olarak baslatmaniz daha iyi olacaktir. Bunun için Baslat/Çalistir komutunu çalisirin ve Grup ilkesi penceresine ulasmak için “gpedit.msc” dosyasini açin. Önce, bu penceredeki “Bilgisayar Yapilandirmasi/Yönetim Sablonlari/Windows Bilesenleri/Internet Explorer” basligini ve ardindan, burada bulunan “Internet Explorer yazilim güncellestirmeleri için Dönemsel Denetlemeyi devre disi birak” seçenegini aktif hale getirin.
15. Windows 2000 oturum açma yöntemini kullanmak***
Windows XP kendine has bir oturum açma yöntemine sahiptir. Sayet buna alisamadiysaniz, Windows 2000 yöntemini tekrar kullanabilirsiniz.
IPUCU: Baslat/Denetim Masasi komutunu çalistirin ve Kullanici Hesaplari baglantisina tiklayin. Bunun sonucunda ekrana gelen “kullanicilarin oturum açma ve kapatma seklini degistir” baglantisina tiklayin ve “Karsilama ekranini kullan” seçenegindeki isareti kaldirin. Böylece bir sonraki açilistan itibaren karsiniza eski, alisildik oturum açma rutini çikar.
16. Disk Birleştiricisini nesne menüsüne eklemek***
Sabit diskin birlestirilmesi çalisma hizini olumlu yönde etkileyecektir. Ancak Microsoft gelistiricileri bu araci maalesef sistemin derinliklerine gizlemisler.
IPUCU: Hayati kendiniz için kolaylastirin ve bu fonksiyonu sürücülerin Nesne menüsüne ekleyin. Bunun için üzerine tiklayarak DEFRAGXP dosyasini kullanabilirsiniz. Ilk olarak söz konusu dosyayi sabit diskinize kaydedin ve üzerine sag tusla tiklayarak açilan nesne menüsündeki Yükle komutunu çalistirin. Bu sayede, dosya içerisindeki ayarlar, Windows’a yüklenecektir. Artik sabit diskinizin nesne menüsünde bulunan “Diski Birlestir” komutunu kullanabilirsiniz.
Isterseniz Kayit Defteri Düzenleyicisinde uygun degisiklikleri yaparak söz konusu komutu kendiniz de ekleyebilirsiniz. Bunun için ilk olarak Kayit Defteri Düzenleyicisini çalistirin ve “HKEY_CLASSES_ROOT\Drive\shell\” anahtarini aktif hale getirin. Daha sonra Yeni/Anahtar komutunu kullanarak, “Diski Birlestir” adinda yeni bir alt anahtar olusturun. Daha sonra buraya “command” adinda yeni bir klasör daha ekleyin. Simdi pencerenin sag tarafindaki bos alana farenin sag dügmesini kullanarak tiklayin ve nesne menüsünde Yeni/Dize Degeri komutu yardimiyla “DEFRAG.EXE %1” degerine sahip yeni bir öge olusturun. Son olarak Kayit Defteri Düzenleyicisini kapatin.
17. Başlat menüsünü hızlandırın.***
Menülerin daha hizli açilmasini istiyorsaniz Regedit’e girip “HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop” anahtarina gidin ve “MenuShowDelay” degerini “1” yapin.
18. Windows Version Numarasını Masaüstüne Ekleme***
“HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop” anahtarini açin ve sag taraftaki “PaintDesktopVersion” adindaki ögenin degerini “1” olarak girin.(yoksa olusturun)
19. Internet Explorer Sebep Yokken Hata Veriyor?***
Internet’te dolasirken, önemli bir isle mesgul olurken, ya da çesitli sitelerde haberleri okurken hiçbir sebep yokken Explorer’in hata verip kapanmasi (tüm I.E pencereleri) hiçte hos olmayan bir durumdur, bunu bir nebze olsun durdurmak için aynen yukarida Explorer’da yaptigimiz yöntemi uygulayacagiz. Her zaman ki gibi Regedit’e girip
“HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\
Explorer\Advanced” anahtarina gidin. Burada “BrowseNewProcess” adinda yeni bir string degeri olusturun (tirnaklar olmadan) ve degerini “yes” olarak belirtin, Internet Explorer için su an tam bir çözüm yok, bu en iyisi denilebilir, biraz hafizadan kaybettirse de.
20. Windows XP’yi Hızlı Kapatma***
Yine “start > run -regedit” ‘deyip Regedit’e giriyoruz, burada “HKEY_CURRENT_ USER\Control Panel\Desktop” anahtarina gidin, ve “AutoEndTask” DWORD degerinin degerini “1” yapin.
21. Programlarin Timeout süresini değiştirmek***
Sayet bir program, isletim sistemine uzun süre bilgi vermezse, XP bu programin kilitlendigini farz edecektir. Söz konusu Timeout süresini degistirebilirsiniz.
IPUCU: Timeout süresini degistirmek için ilk olarak Kayit Defteri Düzenleyicisini çalistirin ve “HKEY_CURRENT_ USER\ Control Panel\Desktop” anahtarini aktif hale getirin. Burada bulunan “HungAppTimeout” ögesini degistirmek için üzerine iki kere tiklayin ve bunun sonucunda ekrana gelen pencere üzerindeki Deger Verisi kutusuna milisaniye olarak istediginiz bir deger girin.
22. Bootvis ile sistem açılışını hızlandırmak***
XP, daha önceki Windows versiyonlarina kiyasla çok daha hizli açiliyor, isterseniz açilis süresini daha da kisaltabilirsiniz.
IPUCU: Windows XP’nin açilisini hizlandirmak için Microsoft tarafindan ücretsiz olarak sunulan ve üzerine tiklayarak yükleyebileceginiz Bootvis isimli araci kullanabilirsiniz. Kuruluma ihtiyaç duymayan programi kullanmak için arsiv dosyasini açmaniz yeterli olacaktir. Bootvis’i çalistirin ve Trace/Next Boot+Driver Delays komutunu çalistirin. Son olarak ayarlar üzerinde degisiklik yapmadan OK dügmesine tiklayin. Bootvis, sistemi yeniden baslatacak ve ardindan açilis islemini analiz edecektir. Ayni zamanda sistemin açilisindaki her bir adimi grafik olarak da görüntüleyebilirsiniz. Daha sonra elde edilen sonuçlar dogrultusunda açilisin düzenlenmesi için Trace/Optimize System komutunu çalistirin. Bunun sonucunda Windows XP bir kez daha yeniden baslatilacak ve açilis islemi optimize edilecektir. Bundan böyle isletim sisteminiz, daha öncekine kiyasla biraz daha hizli açilacaktir.
23. Ağ bağlantılarını hızlandırmak ***
Windows XP, normalde yeni hizmeti “Ouality ofService”i (QoS) otomatik olarak yükler. Bu, hiçbir sey kazandirmamasina ragmen, DSL baglantilar da dahil olmak üzere online bant genisliginizin yüzde 20’sinin kaybolmasina neden olur.
IPUCU: QoS servisini kapatmalisiniz. Bunun için Baslat/Çalistir komutunu kullanarak “gpedit.msc” dosyasini açip, Grup ilkesi penceresini görüntüleyin ve Bilgisayar Yapilandirmasi/Yönetim Sablonlari/Ag altinda bulunan “QoS Paket Zamanlayicisi” klasörünü aktif hale getirin. Burada bulunan “Ayrilabilir bant genisligini sinirla özellikleri” ögesine iki kere tiklayin ve ekrana gelen penceredeki Etkin seçenegini isaretleyin. Bunun sonucunda aktif hale geçen “Bant genisligi siniri” kutusuna da “0” degerini girmelisiniz. Artik Internet baglantiniz öncekine kiyasla daha hizli olacaktir.
24. Prefetch’i Silin Hızlanın ***
Ilk defa Windows XP’de gördügümuz “Prefetch” yeni ve kullanisli bir teknik olarak karsimiza çikiyor. Fakat bazen Windows XP’yi kullandigimizda “Prefetch”in kullanilmayan linklerle doldugunu görürüz ve bu da bilgisayari yavaslatir. Size önerim “Prefetch” klasörünü ayda bir kez silmeniz, bunun için “c:\windows\prefetch” adresinden “Prefetch” klasörünün içinde ne varsa silin ve bilgisayari yeniden baslatin. Bilgisayariniz bir nebze olsun hizlanacaktir.
25. Messenger’i Hotmail açilirken engellemek Sayet bir MSN web sayfasini ziyaret ediyorsaniz, Microsoft’un Instant Messenger’i sizin onayiniz alinmadan açilir.
IPUCU: Baslat menusunu açin ve Çalistir komutunu çalistirin. Daha önceki Windows versiyonlarinda oldugu gibi, Kayit Defteri Düzenleyicisini çalistirmak için, Aç kutusuna “regedit” yazin ve Tamam dügmesine tiklayin. Kayit Defteri Düzenleyicisi penceresindeki “HKEY_CLASSES_ROOT\CLSID\{FB7199AB-79BF-1 ld2-8D94-OOOOF875C541}InProcServer32” anahtari altinda bulunan “@” üzerine iki kere tiklayin ve güncel degerini silin. Ayrica “ThreadingModel” üzerine de iki kere tiklayin ve ayni sekilde degerini silin. Daha sonra
“HKEY_CLAS-SES.. ROOT\CLSID\{FB7199AB-79BF-Hd2-8D94-OOOOF875C541}\LocalServer32” anahtarini aktif hale getirin ve buradaki “@” ögesinin de degerini silin. Yaptiginiz degisikliklerin aktif hale gelmesi için XP’yi yeniden baslatin. Messenger artik sessiz bir sekilde, sizden gelecek emirleri bekleyecektir. 26. Rahatsiz edici konusma balonlarini kaldirmak Zaman zaman Windows görev çubugunda ekrana gelen konusma balonlari, sizi, örnegin Windows turu hakkinda bilgilendirmek ister. Daha önemli seyler ile ilgilenmeniz gerektiginden bu daveti her seferinde reddetmek zorunda kalirsiniz.
IPUCU: Baslat/Çalistir komutu yardimiyla “regedit” dosyasini çalistirarak Kayit Defteri Düzenleyicisini çalistirin ve “HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\
CurrenlVersion\Explorer\Advanced” anahtarini aktif hale getirin. Farenin sag dügmesini kullanarak, pencerenin sag tarafindaki bos bir alana tiklayin ve açilan nesne menüsündeki Yeni/DWORD Degeri komutunu çalistirin. Bu yeni ögeye isim olarak “EnableBalloonTip” yazin ve degerini de “0” olarak atayin. Windows XP yeniden baslatildiktan sonra, sikici konusma balonlari sizi artik çalisirken rahatsiz edemezler. Bu balonlari yeniden aktif hale getirmek isterseniz, biraz önce olusturdugunuz ögenin degerini “1” olarak degistirmeniz yeterli olacaktir.
27. Yeni programlari Baslat menüsüne uydurmak Sisteme yeni bir program kurdugunuzda Windows XP bu programa ait Baslat menusu ögesini renkli olarak görüntüler. Bu, yeni programin dikkat çekmesini saglar.
IPUCU: Bu özelligin kullanilmamasini mi istiyorsunuz? Bunun için farenin sag dügmesini kullanarak Baslat dügmesi üzerine tiklayin ve nesne menüsündeki Özellikler komutunu çalistirin.
Ekrana gelen pencere üzerindeki Özellestir dügmesine tiklayin ve Gelismis kartini aktif hale getirin. Baslat Menusu Ayarlari basligi altinda bulunan “Yeni yüklenen programlar vurgulansin” seçenegindeki isareti kaldirin ve Tamam dügmesine tiklayin.
28. XP’nin, evi ile konuşmasını engellemek
Windows XP, bir Microsoft sunucusu ile Internet üzerinden düzenli araliklarla baglanti kurar. Aslinda bu baglanti zararsizdir ama nasil olursa olsun kullanicinin bilgisi haricinde meydana gelir.
IPUCU: Sistem her açilisinda, dogrudan http://time.windows.com adresindeki sunucuya sorgular gönderilir. XP, bu sunucu ile saat ayarini senkronize eder. Sistem benzer sekilde http://windowsupdate.microsoft.com adresiyle de baglanti kurar ve buradan yeni güncellemeleri arar. Ayrica bir de Windows Media Player’in kod çözücü (codec) sorgusu bulunur. Bu noktada size, özel bir kisisel firewall kurmaktan baska bir seçenek kalmiyor. ZoneAlarm yaygin olarak kullanilan ve konfigürasyonu oldukça kolay olan bir programdir.
29. Zip arşivleri tekrar dosya olarak kullanilmasi Zip dosyalan Windows XP’ye kadar özel bir program yardimiyla açiliyordu. Arsiv dosyalari Windows XP ile beraber aniden özel bir klasör olarak karsimiza çiktilar.
IPUCU: Eger Winzip ile çalismaya devam etmek istiyorsaniz asagidaki islemleri yerine getirmelisiniz. Baslat/Çalistir komutunu çalistirin ve Aç kutusuna “regsvr32/u zipfldr.dll” satirini girdikten sonra Tamam dügmesine tiklayin. Bundan böyle Zip arsivleri tekrar dosya olarak islem göreceklerdir. Sayet böyle çalismaktan memnun kalmazsaniz, “regsvr32 zipfldr.dll” komutunu kullanarak klasör moduna tekrar dönebilirsiniz.
30. Kilitlenme sonrasında otomatik restart XP’nin ne kadar güvenli çalistigini duymussunuzdur. Ancak bu isletim sistemi de çesitli sorunlardan ötürü kilitlenebilir ve tabii ki aksi yönde herhangi bir sey yapilmadiginda hareketsiz kalabilir.
IPUCU: Sistem kilitlendiginde bilgisayarin otomatik olarak yeniden baslatilmasini saglayan fonksiyonu etkinlestirin. Bunun için ilk olarak Baslat/Denetim Masasi penceresindeki Sistem simgesini çalistirin ve ekrana gelen pencere üzerindeki Gelismis kartini aktif hale getirin. Baslangiç ve Kurtarma basligi altinda bulunan ayarlar dügmesine tiklayin ve “Otomatik olarak yeniden baslat” seçenegini üzerine tiklayarak isaretleyin. Bu sayede bilgisayar, sistem kilitlendiginde sizin bir sey yapmaniza gerek kalmadan otomatik olarak yeniden baslatilacaktir.
31. Dahili PC hoparlörünü kapatmak
Dahili PC hoparlörü, çikartabildigi tek mono bip sesi ile zamanin çok gerisinde kalmasina ragmen, tüm bilgisayarlarda halen bulunuyor. XP, normalde tüm sesler için ses kartini kullaniyor, ancak bazen PC Speaker’dan da ses gelebiliyor.
IPUCU: Aslinda XP, PC hoparlörüne gerçekten ihtiyaç duymaz. Bunun için ilk olarak Kayit Defteri Düzenleyicisini daha önce anlatildigi sekilde çalistirin ve “HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Sound” anahtarini aktif hale getirin. Burada bulunan “Beep” ögesinin degerini degistirmek için üzerine iki kere tiklayin ve PC hoparlörünün XP altinda kullanilmasini engellemek için deger olarak “No” kelimesini girin. Hoparlörü tekrar aktif hale getirmek için de söz konusu degeri daha sonra “Yes” olarak degistirmeniz yeterli olacaktir. Bilgisayar yeniden baslatildiktan sonra Windows XP çalistigi sürece bip sesi duyulmayacaktir.
32. Windows açılışında özel açıklama
Açilistan sonra bir açiklama veya hos bir selamlama mesaji ister misiniz?
IPUCU: Bunun için ilk olarak Kayit Defteri Düzenleyicisini çalistirin. Buradaki “HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWA-RE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\Winlogon” basligi altinda bulunan “LegalNoticeCaption” ögesi mesajin basligini ve yine ayni baslik altindaki “LegalNoticeText” ögesi ise açilis mesajini saklar.
Bu ögelerin degerlerini degistirmek için üzerlerine iki kere tiklamaniz yeterli olacaktir. Istediginiz açilis baslik ve metnini girdikten sonra Kayit Defteri Düzenleyicisi penceresini kapatin ve bilgisayari yeniden baslatin. Hazirladiginiz mesaj, ag kaydindan önce ayri bir pencere üzerinde ekrana gelecektir.
33. Klasik Windows masaüstüne dönüş
XP’nin yeni görünümü herkesin hosuna gitmeyebilir. Ancak tabii ki bu yeni kullanici ara yüzü ile çalismak zorunda degilsiniz ve istediginiz zaman Windows 2000 masaüstüne geri dönebilirsiniz IPUCU: Windows 2000 ara yüzünü aktif hale getirmek için ilk olarak Baslat/Denetim Masasi komutunu çalistirin ve Görünüm ve Temalar baglantisi altindaki Görüntü simgesine tiklayin. Görüntü Özellikleri penceresindeki Temalar karti üzerinden bir çok yeni XP temasinin haricinde klasik Windows görünümüne de ulasabilirsiniz. Daha sonra Baslat menüsünü ve klasik Windows kullanici ara yüzünü uygun bir sekilde düzenleyebilirsiniz. Bunun için Baslat dügmesine farenin sag dügmesini kullanarak tiklayin ve nesne menüsündeki Özellikler komutunu çalistirin. Ekrana gelen pencere üzerindeki Klasik Baslat Menüsü seçenegini isaretleyin. Ayrica Ayarlar dügmesini kullanarak Baslat menusunu istediginiz sekilde düzenleyebilirsiniz.
34. Başlat menüsüne kendi resminizi eklemek
XP, kurulum sonrasinda her kullanici için ayri bir resim atar. Isterseniz burada kendi resminizi de kullanabilirsiniz.
IPUCU: Eger Baslat menüsündeki resme tiklayacak olursaniz, aralarindan seçebileceginiz standart resimlerin bir listesi ekrana gelecektir. Öncelikle burada kullanmak istediginiz resmin 48×48 piksel büyüklügünde olmasina dikkat etmelisiniz. Resim üzerine tiklanmasi sonucunda açilan Kullanici Hesaplari penceresindeki “Daha çok resme gözat” baglantisina tiklayin ve kullanmak istediginiz resme ait dosyayi seçin. Seçtiginiz resim, bilgisayar yeniden baslatildiktan sonra açilis ekrani ve Baslat menüsünde ekrana gelecektir.
35. MP3 klasörünü CD kapagi ile donatmak
Müzik dinlemeyi sevenler ayni zamanda yeni çikan albümlerin kapaklarini da takip ederler. CD kapaklarinin PC’deki sarki ve albümlerin bulunmasini kolaylastirmasi ise çok daha güzel olurdu. Bunun için müzik klasörünüzde bir kapak veya seçeceginiz bir resmi saklayabilirsiniz.
IPUCU: Kullanmak istediginiz klasöre “FOLDER.JPG” adinda bir resim dosyasi tasiyin. Bundan böyle Küçük Resimler görünümünde klasör simgesinin üzerinde söz konusu CD kapagi ekrana gelecektir.
36. Windows XP’yi kendi logonuzla kullanmak
IBM veya Dell gibi tüm büyük üreticiler Windows XP yüklü bilgisayarlarinda özel logolarini kullanabilirler. Siz de kendi logonuzu kullanmak isteyebilirsiniz.
IPUCU: Bunun için üzerine tiklayarak ÖZELLOGO.REG dosyasini sabit diskinize kaydedin. Daha sonra dosyanin bulundugu klasörü açin ve bu dosya üzerine farenin sag dügmesiyle tiklayin. Ekrana gelen Nesne menüsündeki Özellikler komutunu çalistirin ve dosya içerisinde degisiklik yapabilmek için Öznitelikler basligi altindaki “Salt okunur” seçeneginin isaretli olmamasina dikkat edin. Tamam dügmesini tiklayarak bu pencereyi kapattiktan sonra dosya içerigini degistirmek için yine Nesne menüsündeki Düzenle komutunu çalistirin. Dosya içerisinde bulunan “MY TEXT” ifadesi yerine kendi açiklamalarinizi girin ve “MY COMMAND” yerine de yerine getirilmesini istediginiz direktifleri yazin. Örnegin devamli olarak CHIP’in web sayfasinin açilmasi gerekiyorsa buraya http://www.chip.com.tr adresini girmelisiniz. Kendi istediginiz resmi kullanmaniza imkan taniyan MYICON.ICO dosyasi ise Windows klasörü içerisinde yer alan 24×24 piksel büyüklügünde BMP biçiminde bir resmi içermelidir. Gerekirse, kendi istekleriniz dogrultusunda düzenlediginiz .REG dosyasinin ismini de degistirebilirsiniz. Bu dosyanin içeriginin kullanilabilmesi için üzerine iki kere tiklamaniz yeterli olacaktir. Bundan sonra sistem yeniden baslatildiginda logonuz Baslat menüsünde çikacaktir.
37. Resim Görüntüleyicisi’ni kapatmak
Windows XP tamamen kendine ait bir resim görüntüleme aracina sahiptir. Bu araç, resimleri polarize eder. Aslinda pek de kullanisli bir araç degildir. Kendi istedigi programi kullanmak isteyenler bu ipucundan faydalanabilirler.
IPUCU: Windows XP Kayit Düzenleyicisi Defterini çalistirin ve
“HKEY_CLASSES_ROOT\SystemFileAssociations\image\
ShellEx\ContextMenuHandlers\ShellImagePreview” anahtarini silin. Sistem yeniden baslatildiktan sonra XP Resim Görüntüleyicisi artik karsiniza çikmayacaktir. Bunun yerine ACDSee veya irfanView gibi kullanisli resim görüntüleme araçlarini kullanabilirsiniz.
38. Windows XP açilis ekranini degistirmek Windows XP açilisinda ekrana gelen resim size sikici mi geliyor? Bunun yerine istediginiz resmi kullanabilirsiniz.
IPUCU: Bunun için üzerine tiklayarak BootXP aracini kurun ve çalistirin. Ancak BootXP’nin Shareware versiyonunun çalistirilmasi için “Enter BootXP” dügmesi ekrana gelene kadar bir süre beklemeniz gerekli. Sistem açilisinda kullanmak istediginiz resmi seçmek için Browse dügmesine tiklayin. Your Boot Screen penceresindeki resmi isaretleyin ve “Set as your BootScreen” dügmesine tiklayin. BootXP, otomatik olarak orijinal BOOT.INI dosyasinin bir yedeginin olusturacak ve açilis yöneticisi ekranina isletim sisteminin orijinal hali ile açilmasini saglayacak yeni bir öge ekleyecektir. Bu sayede istediginiz zaman eski ayarlarinizi geri yükleyebilir veya isletim sistemini normal ekrani ile çalistirabilirsiniz. Daha sonra BootXP’yi kapatin, Windows XP’yi yeniden baslatin ve yeni açilis resminizin zevkini çikartin.
DIKKAT! Açilis ekrani 640×480 piksel çözünürlükte olmali, 16 renk kullanmali ve BMP biçiminde kaydedilmek zorundadir. “Get Boot Screen” komutunu kullanarak internetten hazir açilis ekranlari indirebilirsiniz.
39. Sistem araçlarina hizli erisim Eger sistem üzerinde çok sik degisiklik yapiyorsaniz, bazi programlara, örnegin Bilgisayar Yönetimi, diger kullanicilardan daha çok ihtiyaciniz var demektir. Bunun için uzun uzadiya aramak yerine hazirlayacaginiz araç setini istediginiz zaman kullanabilirsiniz.
IPUCU: Önemli sistem araçlari için kisayollar olusturun. Söz konusu sistem araçlarinin tümü Windows normalde “C:\WINDOWS dizini içerisinde yer alan SYSTEM32 klasöründe bulunur. Buradaki dosyalarin hangi araçlari temsil ettiklerini asagidaki küçük listeden ögrenebilirsiniz.
Dosya Adi Sistem Araci
comexp.msc Bilesen Hizmetleri
regedit32.exe Kayit Defteri Düzenleyicisi
cleanmgr.exe Disk Temizleme
compmgmt.msc Bilgisayar Yönetimi
certmgr.msc Sertifikalar
devmgmt.msc Aygit Yöneticisi
eventvwr.msc Olay Görüntüleyicisi
gpedit.msc Grup ilkesi
ntmsmgr.msc Çikarilabilir Depolama Birimi
services.msc Hizmetler
cmd.exe Komut Satiri
taskmgr.exe Windows Görev Yöneticisi
dxdiag.exe DirectX Tani Araci
diskmgmt.msc Disk Yönetimi
ciadv.msc Dizin Olusturma Hizmeti
dfrg.msc Disk Birlestiricisi
fsmgmt.msc Paylasilan Klasörler
lusrmgr.msc Yerel Kullanicilar ve Gruplar
perfmon.msc Performans
secpol.msc Yerel Güvenlik ilkesi
Istediginiz EXE dosyalarina ait kisayollari masaüstünde rahatlikla olusturabilirsiniz. Bu sayede söz konusu denetim araçlarindan birine ulasmak için sadece kisayol üzerine iki kere tiklamaniz yeterli olacaktir.
40. Hazirda Beklet moduna geçmek Windows XP ile beraber karsimiza çikan en kullanisli fonksiyonlardan biri Hazirda Beklet ‘tir. Bu fonksiyon, hafizadaki tüm bilgileri birer birer sabit disk üzerine yazar ve böylece sistemin bir sonraki açilisinda çalismaya kalinan yerden devam edilebilir. Ancak Hazirda Beklet seçenegi Bilgisayari Kapat penceresinde ekrana gelmez.
IPUCU: Hazirda Beklet moduna geçmek için uzun uzadiya aranmaniza gerek yok. Bunun için, Bilgisayari Kapat penceresi açikken sadece [SHIFT] tusuna basmaniz yeterlidir. Böylece Beklemede dügmesi, Hazirda Beklet olarak degisir.
41. Bilgisayari tek tiklama ile kilitlemek Özellikle kalabalik isyerlerinde çalisma ortamindan uzaklasmadan önce bilgisayarlar kilitlenir. Yabancilarin bilgisayarinizi karistirmasini sadece tek bir tiklama ile engelleyebilirsiniz.
IPUCU: Ilk olarak masaüstünde bos bir alana farenin sag dügmesini kullanarak tiklayin ve açilan Nesne menüsündeki Yeni/ Kisayol komutunu kullanarak yeni bir kisayol olusturun. Kisayol için güzel bir simge seçin ve “Ögenin konumunu yazin” kutusuna asagidaki komut satirim girin:
rundll32.exe user32.dll,Lock?»WorkStation
Bundan böyle çalisma ortaminizi kilitlemek için tus kombinasyonlarini kullanmak yerine biraz önce olusturdugunuz kisayolun üzerine tiklamaniz yeterli olacaktir.
42. Yönetici haklarini kolayca etkinlestirmek Dikkatli kullanicilar, sadece sistem üzerinde degisiklik yapacaklari zaman yönetici haklarina sahip hesabi kullanarak bilgisayari açarlar. Normalde sadece bir kullanici hesabi yeterlidir. Ancak bazi programlar çalismak için yönetici haklarini isterler.
IPUCU: Gerekirse tek bir EXE dosyasi için yönetici haklari tanimlayabilirsiniz, îlk olarak yönetici haklarini kullanarak çalistirmak istediginiz programi gezgin penceresinde arayin. Daha sonra EXE dosyasi üzerine farenin sag dügmesini kullanarak tiklayin ve açilan nesne menüsündeki “Farkli çalistir” komutunu çalistirin. “Asagidaki kullanici” seçenegini aktif hale getirin ve yönetici ismini ve parolasini girin. Programi çalistirmak için son olarak Tamam dügmesine tiklamaniz yeterli olacaktir.
43. Ses ayar dügmesini etkinlestirmek Windows XP, ses ayari dügmesini normalde görev çubugu üzerinde görüntülemiyor. Ancak bu durumu rahatlikla degistirebilirsiniz.
IPUCU: Baslat/Denetim Masasi komutunu çalistirin, ekrana gelen pencere üzerindeki “Ses, Konusma ve Müzik Aygitlari” baglantisina tiklayin ve son olarak Ses Efektleri ve Ses Aygitlari simgesini çalistirin, ileride ses ayarina daha rahat ulasabilmek için “Görev çubuguna ses ayari simgesi yerlestir” seçenegini isaretleyin.
44. Dosyalari nesne menusunu kullanarak şifrelemek
Windows XP’nin NT Filesysteminin, yani dosya sistemi NTFS’in çok güvenli oldugu söylenebilir. Encrypted Filesystem (EFS/Sifrelenmis Dosya Sistemi) ile verilerinizi sifre ile koruyabilirsiniz.
IPUCU: EFS, izinsiz kullanicilarin erisimlerini engellemek için tüm klasörü sifreler. Ilgili komutu Nesne menüsüne ekleyerek söz konusu fonksiyondan tabii ki çok daha hizli bir sekilde faydalanabilirsiniz. Bunun için, ilk olarak, Kayit Defteri Düzenleyicisini çalistirin ve “HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\
CurrentVersion\Explorer\Advanced” anahtarini aktif hale getirin. Farenin sag dügmesiyle pencerenin sag tarafindaki bos bir alana tiklayin ve Yeni/DWORD Degeri komutunu kullanarak “EcnryptionContextMenu” adinda yeni bir öge olusturun. Daha sonra bu öge üzerine iki kere tiklayarak degerini “1” olarak degistirin. Bundan böyle klasörlerin Nesne menüsünde ekrana gelen yeni komutu kullanabilirsiniz.
DIKKAT! EFS kullanarak klasörleri sifrelemek için kesinlikle NTFS dosya sisteminin kullanilmasi gereklidir.
45. Dosyalari dogru program ile açmak
Windows XP altinda dosyalari istediginiz program ile açabilmeniz için “Birlikte Aç” komutu bulunur. Ancak isletim sistemi bu liste içerisinde her zaman dogru programlari sunmaz.
IPUCU: Istediginiz programlari söz konusu listeye ekleyebilirsiniz. Bunun için ilk olarak Kayit Defteri Düzenleyicisini çalistirin ve “HKEY_CURRENT_USER\ Software\Microsoft\Windows\Current-Version\Explorer\FileExts\.gif\Open WithList” anahtarini aktif hale getirin. Simdi buraya yeni bir program ekleyerek birlikte aç listesini genisletebilirsiniz. Örnegin Photoshop’u listeye eklemek için “Photoshop.exe” dosyasini gösteren yeni bir deger eklemelisiniz. Birlikte aç listesinde eksik oldugunu düsündügünüz tüm dosya uzantilarinin çalistirilabilecegi alternatif programlari benzer sekilde
46. Programlari önceliklerine göre düzenlemek
Eger ayni anda birden çok program ile çalisiyorsaniz ve hem sik kullandiginiz hem de seyrek olarak ihtiyaç duydugunuz programlar ayni sekilde yavaslarsa, söz konusu uygulamalari önceliklerine göre düzenlemelisiniz.
IPUCU: Programlarin önceliklerini belirlemek için [Alt] + [Ctrl] + [Del] tus kombinasyonunu kullanarak Windows Görev Yöneticisini çalistirin ve ekrana gelen pencere üzerindeki islemler kartini aktif hale getirin. Bu kart üzerinde, o anda çalisan programlarin bir listesi bulunur, istediginiz programin üzerine sag tusla tiklayarak açilan nesne menüsündeki Öncelik Ata komutunu kullanarak alti öncelik derecesinden birini seçebilirsiniz. Bu sekilde her programin kullanacagi islemci oranini belirleyerek, sik basvurdugunuz uygulamalarin daha hizli çalismasini saglayabilirsiniz.
47. XP güncellemelerini kaydetmek
Windows XP güncellemeleri normalde yerel disk üzerine kaydedilemiyor. Yoksa kaydedilebiliyor mu?
IPUCU: Güncellemeleri yerel disk üzerine kaydetmek tabii ki mümkün.
http://v4.windowsupdate.microsoft.vom/tr/defa-ult.asp?corporate=true adresinde Corporate Edition güncellemelerini bulabilir ve bunlari kaydedebilirsiniz.
48. Startup Programlar
Bilgisayari açtigimizda isletim sistemi yüklenirken bazi programlarda açilista yüklenmek ister (örnegin icq netdetect agent), bunu engellemek için Start > Run > msconfig komutunu çalistirin. “System Configuration Utility” karsimiza gelmis oldu, buradan startup sekmesine gelip, baslangiçta yüklenmesini istemedigimiz programlari seçebiliriz, programlari seçtikten sonra “apply” butona basip sistemi yeniden baslatmak gerekiyor.
49. Virüslere Geçit Yok
Hemen hemen herkesin e-mail adresine birkaç virüs gönderilmistir, Web tabanli e-mail servisi veren kuruluslarin birçogu mailinize gelen dosyalari virüs taramasindan geçirir(yahoo! gibi). Outlook Express kullaniyorsaniz ve içinde virüs olabilecek dosyalari açmakta tereddüt ediyorsaniz iste size bir püf noktasi. Start > Run deyip “gpedit.msc” yazin. Karsiniza gelen “Group Policy” menüsünden “User Configuration”a gelin buradan Administrative Temples > Windows Components > internet Explorer bölümüne girin. Bu bölümde en altta “Configure Outlook Express” yaziyor olmasi gerek, buna çift tiklayarak “Configure Outlook Express Properties” menüsünün gelmesini saglayin, burada “not connfigured” isaretliyse bunu “enable” olarak degistirin ve “block attachments that could contain a virüs” yazan kismi aktif hale getirin “OK” butonuna basip çikin.
50. Daha Fazla Güvenlik
Start > Run deyip “regedit” yazin, Regedit’te “HKEY_LO-CAL_MACHlNE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\Lsa” anahtarina gidin burada “force-guest” DWORD degerini bulun, yoksa olusturun bunun degerini “1” yapin. Bu sayede Windows XP “Advanced File System Security” aktif hale geçmis olacak. 51. Explorer’in Kendisi Çalissin Explorer.exe’nin kendi halinde çalismasini ve böylece hata verdigi zaman tüm sistemin hata vermemesini istiyorsaniz, iste size göre bir püf noktasi. Regedit’i açip “HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\
CurrentVersion\Explorer\Advanced” anahtarina gidin. Burada “Separate Process” DWORD degerini bulun ve degerini “1” yapin(eger bu anahtar mevcut degilse sag tiklayip new > DWORD value deyip adini “Separate Process” yapin ve degerini “1” yapin). Eger Regedit’le ugrasmak hosunuza gitmiyorsa su yolu izleye-rekte yapabilirsiniz; My Computer’a girip Tools > Folder Options oradan View segmesine gelin. Burada “Launch folder windows in a separate process”i tiklayin “OK” basin. Isletim sisteminiz daha “saglam” çalisacaktir fakat biraz performans düsüklügü olacaktir.
52. Hizli Sabit Diskiniz mi Var
Diyelim ki yeni bir sabit disk aldiniz ve kullanmakta oldugunuz sabit diskten daha hizli. Bu durumda page.sys dosyasini yeni aldiginiz sabit diskinize geçirmekte fayda var. (“page.sys’de ne ola ki” diyenler için ; ünlü swap dosyasi) Bunun için Regedit’e girip “HKEY_LOCAL_MACHI-NE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\Session Manager\Memory Management” anahtarina gidin, burada “Paging Files” adindaki string degerini bulun ve daha hizli olan sabit diskiniz hangisiyse onu yazin (örnegin benimkinde “c:\page.sys” yaziyordu, e:\page.sys yaptim)
53. Daha Hizli Kapansin
Windows XP kapanirken bildiginiz gibi yapilanlari kaydeder, Windows XP kapanirken biraz zamandan kazanmak istiyorsaniz, Regedit’e girip “HKEY_CUR-RENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\Explorer” anahtarina gidin, burada “NoSaveSettings” degerini bulun. Eger çikista kayit yapilmasini istemiyorsaniz degeri “1” yapin, kayit yapilmasini istiyorsaniz “0” yapmaniz yeterli.
54. Daha da Hizlansin
Windows XP’de NTFS dosya sistemi her dosya ve klasör için son erisim ve son güncelleme bilgilerini tutar. Bu özellik kullanisli olsa da normal bir kullanici için çogu zaman pek bir anlam ifade etmiyor. Bu özelligi kapatmak için Regedit’e girip “HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\ Control\FileSystem” anahtarina gidip “NtfsDisableLastAccessUpdate” degerini bulun ve degerini “1” yapin.
55. Açiklama Yapmasin
Windows XP’de adet oldugu üzere mouse okuyla bir dosyanin ya da klasörün üzerine geldiginiz zaman o dosya/klasör hakkinda bilgiler verir. Bu özelligi kapatmak için “HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\
CurrentVersion\Explore\Advanced” anahtarina gidin ve “ShowlnfoTip” DWORD degerini bulun ve degerini “0” yapin.
56. Masaüstü Kendi Halinde Çalissin Explorer
Internet Explorer’in nasil kendi baslarina çalisacaklarini öyledik, simdi de sirada “masaüstü” (desktop) var. Tabii ki Regedit’e girip “HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer” anahtarina gidin, burada yeni bir DWORD degeri olusturun (new > DWORD value) isim olarakta “DesktopProcess” yazin ve deger olarak “1” yapin. 57. Windows XP CD’SI Istemesin Sabit Diskinizde fazladan yer var diyelim(600MB’tan fazla), Windows XP cd’sindeki “I386” klasörünü oldugu gibi sabit diskinize kopyalayin.(örnegin c:\i386) ve bunu Regedit’te belirtin. Regedit’e girip “HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion” anahtarina gidin, burada “SourcePath” anahtarini bulun, ve karsisina “1386” klasörünü kopyaladiginiz adresi yazin (c:\i386) gibi.
58. Bilgisayar Otomatik Kapanmiyor
Windows XP’den çikarken bazen bilgisayarin otomatik olarak kapanmadigi olur. Bu sorunu halletmek için Regedit’e girip “HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop” anahtarina gidin, burada “PowerOffActive” DWORD degerini bulun ve degerini “1” olarak degistirin.
59. Bilgisayari Yeniden Baslatmadan Windows XP
Yeniden Baslasin Windows XP’de yaptiginiz bazi degisikliklerden sonra bilgisayari yeniden baslatmaniz gerektigini söyler ama bilgisayari yeniden baslatip zaman kaybetmeden sadece Windows XP’yi yeniden baslatmak istiyorsaniz “shutdown” butonuna basarken “shift” tusuna da basili tutun, böylece bilgisayari yeniden baslatmadan Windows XP’yi yeniden baslatmis oluyorsunuz.
60. Açilis Süresini Kisaltin
NTFS dosya sistemli isletim sisteminizde “NTFS Check”e yapacaginiz ufak ayarla bilgisayarin açilisini hizlandirabilirsiniz. “CHKNTFS” komutu “AUTOCHK” baslangiç sayim zamaninin kullanim komutudur. Normalde 9 saniye olan bu zamani 4 saniyeye düsürmeniz mümkün, bunun için komut satirina “CHKNTFS/T:4” yazmaniz yeterli böylece “AUTOCHK” süresi 4 saniye olacaktir.
61. Sabit Disk Performansini Artirin
Eger Windows XP’de NTFS kullaniyorsaniz (eger kullanmiyorsaniz siddetle tavsiye ederim) diskinizin 12,5% kadarini MFT için kaydeder.(MFT = Master File Table) MFT fragmantasyonu sistem performansinin orantili biçimde düsmesine neden olabilir. Örnegin bilgisayarinizda yüzlerce program yükleyip kullaniyorsaniz MFT kullanimi daha yüksek olacaktir, bu yüzde duruma göre 25% çikmasi daha faydali olacaktir. Eger yüzdeyi bu degere çikarmak istiyorsaniz Regedit’e girip “HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet \Control\FileSystem” anahtarina gidin, sag tiklayip “new > DWORD value” deyip yeni bir DWORD degeri olusturun ve isim olarak “NtfsMftZoneReservation” verin, deger olarak 2 yazin ( 1=12,5% , 2=25%)
62. Sistem Performansini Artirin
Sistemin dogru ve performansli çalismasini saglamak için düzenli olarak defrag etmekte fayda vardir. Ama eger sistem gereksiz özelliklerle mesgul tutuluyorsa defrag’da ancak bir yere kadar yardim edebilir. Bu püf noktasi DOS tabanli program ve Win95’ten öncesiyle hiç ilgilenmeyenler için. Windows XP’de bir dosya/klasör için iki isim yaratilir, bunlardan ilki gördügünüz isim bir digeri ise DOS için hazirlanmis ismidir(DOS’la düzgün çalismasi için). Bu isim çalismasi CPU ve sabit disk gibi sistem kaynaklarini bosa ugrastirmis olur. Sadece bununla da kalmayip yapmis oldugunuz MFT kullanimini da düsürür. Bunu engellemek için Regedit’e girip “HKEY_LOCAL_MACHlNE\System\CurrentControlSet\Control\FileSystem” anahtarina gidin, burada
“NtfsDisable8dot3NameCreation” DWORD anahtarini bulun ve degerini “1” yapin.
63. “Start > Run” Listesi Silinsin Regedit,
ya da “cmd.exe”yi çalistirirken “start > run” deyip isimlerini yazariz, bir süre sonra bu liste oldukça kabarir. Bu listeyi silmek için “HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\
CurrentVersion\Explorer\RunMRU” anahtarina gidin, burada ki tüm degerleri silebilirsiniz.
64. Nerede Kaldigimi Hatirlamasin
Yeni nesil Windowslarda adettir Regedit’te en son ayar yaptiginiz anahtari hafizasinda tutup, daha sonra tekrar girdiginizde en son kaldiginiz anahtari gösterir.(“Biz degistik Win9X gibi degiliz, daha iyiyiz” mesaji mi vermek istiyorlar acaba?). Eger Regedit’in derinliklerinde kaybolmussaniz bir daha ayni yerden baslamak pek hos bir durum olmasa gerek, buna sebep olan anahtar “LastKey” anahtari. Bu özelligi kapatmak için Regedit’e girip “HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Applets\Regedit” anahtarina gidin, burada “LastKey” adinda bir anahtar göreceksiniz bunu çift tiklayip içini silin sonra “Regedit” anahtarina sag tiklayip “Permission…” seçenegini seçin. Burada “any/all users/group” seçeneklerinden istediginizi seçin.
NOT: Bu ayar sisteme zarar verebilir, ya da çalismasina engel olabilir.
65. Baslangiç Menüsünü Degistiremesinler
Sistemdeki diger “normal” kullanicilarin baslangiç menüsünde(start menu) degisiklik yapmalarini istemiyorsaniz Regedit’e girip “HKEY_CUR-RENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\Explorer” anahtarina gidin, yeni bir DWORD anahtari olusturun ve adini “NoChangeStartMenu” koyun ve degerini “1” yapin.
66. Kayit Yapmasin
Windows XP’nin yeni özelliklerinden biri de cd-rw cihazlarina cd kaydi yapabilmesi, ama eger daha iyi bir cd kayit programi kullaniyorsaniz (winoncd, easy cd creator gibi) bu özelligi kapatmak isteyebilirsiniz, bunun için “My Computer”a girin ve burada cd-rw cihazinin oldugu sürücüye sag tiklayip “Properties”i seçin burada “Recording” segmesine gelin ve “Enable cd recording on this drive” seçenegini kapatin.
67. Açilis Diskinin Otomatik Optimize Edilmesi
Otomatik açilis diskinin optimize edilmesi için Regedit’e girip
“HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft \Dfrg\BootOptimizeFunction” anahtarina gidin burada “Enable” anahtarini bulun ve degerini “Y” yapin.
68. Grup Sayisini Belirleme
Windows XP’ye has özelliklerden olan ayni program pencerelerini gruplama teknigini özellestirmek istiyorsaniz, Regedit’e girip “HKEY_CURRENTJUSER\Software\Microsoft\Windows\
CurrentVersion\Explorer\Advanced” anahtarina gidin, burada “TaskBarGroupSize” degerini bulun ve istediginiz bir degeri verin, burada vereceginiz degerlere göre sayfalar gruplanacaktir (normal degeri 3)
69. BSOD Çiktiginda Yeniden Baslasin
Her ne kadar Windows XP’nin en güvenli, en hatasiz Windows olarak lanse edilse de buna inananlarin sayisi bir elin bes parmagini geçmez sanirim. Bilgisayarinizin olasi bir “sistem çökmesi” ya da “BSOD” olayinda (BSOD = Blue Screen of Death yani ünlü mavi ekran) sistemi otomatik olarak yeniden baslatmasi için Regedit’e girip
“HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\CrashControl” anahtarina gidin ve “AutoReboot” anahtarini bulun ve degerini “1” yapin.
70. Geri Dönüsüm Kutusu Olmasin
Geri Dönüsüm Kutusu’nu (Recycle Bin) masaüstünden (desktop) kaldirmak için, Regedit’e girin ve “HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer\
Desktop\NameSpace” anahtarina gidin, burada “{645FF040-5081-101B-9F08-OOAA002F954E}” anahtarini silin.
71. Registry Nedir?
Her seye sifirdan baslamak iyidir. O sebepten bizde Registry nedir ile baslayalim. Registry; Windows 95, 98, Me, NT, 2000 ve XP’nin, yani 32-Bit Windows sürümlerinin ayar ve özelliklerini sakladigi bir veritabanidir. Registry; yazilim, donanim, kullanicilar ve ayarlarla ilgili bütün degerlerin saklandigi yerdir. Denetim Masasi’nda bir ayar degistirdiginizde, bir doya iliskilendirmesini degistirdiginizde yada bir program kurdugunuzda yeni ayarlar Registry’e yazilir.
Gel gelelim bu Registry ulasilmaz degil ve sabit diskinizde bulunan birkaç dosyada saklaniyor. Bu dosyalar isletim sisteminizin sürümüne göre degisiyor. Windows 95 yada 98 kullaniyorsaniz bu dosyalar WINDOWS klasörünüzdeki SYSTEM.DAT ve USER.DAT dosyalari. Windows ME kullaniyorsaniz yine WINDOWS klasörünüzde bu dosyalara ek olarak bir de CLASSES.DAT dosyasi mevcut. Windows NT/2000/XP kullaniyorsaniz tüm dosyalar WINDOWS\SYSTEM32\CONFIG klasöründe saklaniyor. Bu dosyalarin hepsi hizli erisim saglamak için farkli bir formatta saklaniyor ve Word gibi bir programla açip incelemeniz imkansiz. Microsoft bize bu is için KAYIT DEFTERI DÜZENLEYICI adinda bir araç sunuyor.
72. Registrynin Yapisi Geldik isin en çetrefilli kismina.
Registry çok hiyerarsi bir yapiya sahiptir. Bu yapi sabit diskinizdeki klasörler ve dosyalara benzer. Zaten KAYIT DEFTERI DÜZENLEYICI programi da WINDOWS EXPLORER’A benzer.
HKEY… seklinde baslayan klasörler BÖLÜM adini aliyor ve her bölümün bir yada birden çok ANAHTARI var. Anahtarlarin altinda da tekrar anahtar olusturulabiliyor. Bunlarda birer anahtar olmasina karsin (biz hep anahtar diyecegiz) ALT-ANAHTAR olarak da anildiklari oluyor. Anahtarlarin altinda ise Kayit Defteri Düzenleyicisi’nde sag tarafta gördügümüz DEGERLER geliyor. Asil ayarlar bu degerlerde saklaniyor. Bunlarda içerdikleri veriye göre üç degisik tipte oluyorlar: DIZE, DWORD ve IKILI deger.
Hangi ayarlari sakladiklarina bagli olarak 6 temel bölüm mevcut:
* HKEY_CLASSES_ROOT Söyle belirtelim: Bu bölümü silerseniz Windows açilsa bile dosyalarinizin hiç biri açilmaz. Bu bölüm dosya iliskilendirmelerini, kisayol bilgilerini ve temel Windows sistem klasör bilgilerini içeriyor.
* HKEY_CURRENT_USER Aslinda HKEY_USERS bölümü ile bagintili ve sadece o an oturum açmis olan kullanicin ayarlarini barindiriyor.
* HKEY_LOCAL_MACHINE Bu bölüm bilgisayardan bilgisayar degisebilen donanim bagimli ayarlari tutuyor. Bunun disinda diger yazilim ve ayarlarda burada barindiriliyor ve bu ayarlar bilgisayara oturum açan her kullanici için uygulaniyor.
Peki, alti bölüm dedik üçünü saydik. Çünkü simdilik bunlari kullanacagiz. Bunlarin disinda çoklu kullanici bilgilerini barindiran HKEY_USERS, geçerli donanim bilgilerini tutan HKEY_CURRENT_CONFIG ve tak-çalistir ayarlarini tutan HKEY_DYN_DATA klasörleri de Registry’de yerlerini aliyorlar.
73. Registry’i Düzenlemek
Registry’i düzenlemek, görmek ve arama yapmak için en temel araç sayilan KAYIT DEFTERI DÜZENLEYICI (REGEDIT.EXE) bütün Windows sürümleri ile beraber geliyor. Fakat Baslat menüsünde bulmaniz imkansiz. Regedit’i açmak için BASLAT * ÇALISTIR yolunu izleyerek Çalistir penceresini açin ve AÇ kutusuna REGEDIT yazip Tamam’a tiklayin.
Bir diger Kayit Defteri Düzenleyici ise REGEDT32.EXE dosya adina sahip ve NT / 2000’de normal Regedit’in desteklemedigi bazi degerleri görüntülemek ve degistirmek için kullaniliyor.
Bundan sonra Regedit’i sik sik kullanacagimiz için önerim Masaüstüne bir kisayol olusturmaniz. Böylece Regedit’e hizlica ulasabiliriz.
74. Registry Yedegi Almak ve Geri Yüklemek
Her zaman söylenilen bir kliseyi tekrarlamaliyim: Önce yedek alin. Bu her zaman ise yarar. Zorda kaldiginiz bir durumda eski kayit degerlerini Registry’e geri yükleyerek sorundan kurtulabilirsiniz.
? Tüm Registry’i Yedeklemek: Tüm kayit veritabanini yedeklemek istiyorsak Kayit Defteri Düzenleyicide DOSYA menüsünden VER komutunu çalistirin. Açilan KAYIT DOSYASI VER penceresinde KONUM bölümünden dosyayi nereye kaydetmek istediginizi seçin ve DOSYA ADI bölümüne de hatirlatici bir isim verin. Örnegin “17-09-2002 Yedek” gibi. VERME ARALIGI asil önemli kisim. Tüm kayit veritabanini yedekleyecegimiz için burada TÜMÜ seçeneginin seçili olmasi gerek. Daha sonra KAYDET tusuna basarak verme islemini tamamlayabiliriz.
? Belli bir kismi yedeklemek: Eger sadece bir anahtari yedeklemek istiyorsak durum yine ayni. Ilk önce yedegini almak istedigimiz anahtari açiyoruz. Örnegin “HKEY_CURRENT_USER\Control Panel”. Daha sonra KAYIT DOSYASI VER penceresini açiyoruz ama bu sefer VERME ARALIGI bölümünde SEÇILI DAL kismini isaretleyip KAYDET diyoruz.
Kaynak: arizaliadam.com
