Terminal ortamını kullanmayı sevenler için ihtiyaç olabilecek araçlardan biride metin tabanlı web tarayıcılarıdır. Terminal ortamında çalışırken bir web sayfasını ziyaret etmeniz gerekebilir. Kişisel bilgisayarların ilk günlerinden beri var olan web siteleri, önceleri metin tabanlı tarayıcılar ile ziyaret edilmekteyken, günümüzde web sayfalarının sahip oldukları karmaşık javascript ve CSS kodları ile bu kullanım grafik tabanlı tarayıcılara kaymıştır (Chrome, Firefox, Internet Explorer). Terminal ortamında web tarayıcı olarak kullanılabilecek birçok program vardır. Bunlardan bazıları: links, lynx, w3m ve elinks’dir. Bu bölümde eski ve yaygın bir tarayıcı olan links’in gelişmiş bir versiyonu olan elinks’in kurulumu ve kullanımı yer almaktadır. elinks’i kurmaya başlamadan önce sahip olduğu özelliklere kısaca bakalım:
- HTTP ve kimlik doğrulama.
- Cookie (çerez) desteği.
- Perl, Ruby, Lua ve GNU Guile script dilleri ile otomasyon yapılabilme.
- Tab desteği.
- HTML tablolarını ve çerçevelerini destekleme.
- Sayfa ön izlenirken sayfa bileşenlerini arka planda indirebilme ile akıcı ziyaret.
- Kısmi CSS desteği.
- ECMAScript[1] (Javascript’in atası) desteği.
- Harici metin editörü ile metin kutusunu düzenleme.
- Fare desteği.
- Metin renklendirme.
- Yerel dosyalar, finger, http, https, ftp, fsp, smb, IPv4, IPv6 desteği.
- Linux, FreeBSD, MacOS, Windows, Solaris, BeOS, AIX, IRIX, HPUX ve NetBSD gibi birçok işletim sistemlerinde çalışabilme.
Yukarıdan da görülebileceği gibi elinks terminal ortamında kullanım için oldukça iyi özelliklere sahiptir. Eğer sistem kaynaklarınız sınırlı ise daha az işlemci ve bellek tüketen links alternatifini de kullanabilirsiniz. Genel olarak metin tabanlı tarayıcı kullanmanın bazı avantajları şöyle sıralanabilir:
- SEO: Web sayfanızın arama motorlarına (örümcek/spider) nasıl gözüktüğünü deneyimleyebilirsiniz. Bu özellikle web programcıları/tasarımcıları için çok faydalıdır.
- Hız: Metin tabanlı tarayıcılar grafik tabanlı olanlarına göre çok daha hızlıdır.
- Sistem yöneticileri için: Özellikle Linux tabanlı sistemlerde yöneticiler bir grafik arabirim kullanmazlar. Burada da metin tabanlı web tarayıcılar imdada koşar.
- Yalın web içeriği: Kullanıcı grafik, ses ve video gibi multimedya bileşenlerden mahrum kalacağı için kolayca metin içeriğine odaklanabilir.
Dilerseniz elinks’i aşağıdaki komut ile kurabilirsiniz:
|
1 2 3 4 5 6 7 8 9 |
pi@raspberry:~ $ sudo apt update pi@raspberry:~ $ sudo apt install elinks –y elinks ’i aşağıdaki gibi çalıştırıp web ’de sörf yapmaya başlayabilirsiniz: pi@raspberry:~ $ elinks tankado.com |
elinks terminal penceresi
Bir web sayfasını ziyaret ederken elinks içinde kullanabileceğiniz bazı önemli kısa yollar şöyledir:
- ESC: elinks’in tüm seçeneklerine ulaşılabilen menü sistemini görüntüler. Dilerseniz Setup->Language menüsünden dili Türkçe de yapabilirsiniz.
- g: yeni bir web sayfasına gitmek için URL diyalog penceresini görüntüler.
- h: daha önce ziyaret edilen sayfaların listesini görüntüler.
- c: tarayıcının birçok ayarını yapabileceğiniz Options diyalog penceresini görüntüler.
- /: Sayfa içinde bir metin ifadesini aramak için kullanılır.
- q: elinks’ten çıkmak için kullanabilirsiniz.
elinks sayfa kısa yollarını, çerezleri ve arama geçmişini ~/.elinks dizininde tutar. Bu dizin kullanıcı verilerini içerdiği için programı kaldırsanız dâhi korunur. elinks’i sistemden kaldırmak için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:
|
1 |
pi@raspberry:~ $ sudo apt remove elinks |
[1] ECMAScript, JScript ve JavaScript hakkında: https://www.tankado.com/jscriptr-mi-javascriptr-pi@raspberry:~ $ sudo apt remove elinks/
