Eğer ev/ofis gibi bir ortamda internet bağlantısı kullanıyorsanız internet servis sağlayıcınız (ISP) aksini belirtmediğiniz sürece size IP adresini dinamik olarak tahsis eder (DHCP). Yani, ISP, modeminizi her kapatıp açışınızda size o anda kullanılmayan, boşta olan bir IP adresini atayacaktır. Bu nedenle her zaman belli bir IP adresini kullanarak Raspberry Pi’ınıza erişemeyebilirsiniz. Sabit bir IP adresi tahsis edilmesini sağlamak için operatörünüze başvurabilirsiniz; fakat bu hem güvenlik zafiyetine neden olur hem de ek maliyet yaratır. IP adresiniz bir spam ya da hacker saldırısı ile karşı karşıya olduğunda IP adresinizi değiştirmeniz gerekir. Böyle bir durumda IP adresinizi değiştirmek için ISP ile tekrar iletişime geçmeniz gerekir ki bu da zaman kaybettirir. Diğer taraftan, servis sağlayıcı IP adresini size tahsis etmek için ek ücret talep edebilir. Çünkü servis sağlayıcılar ellerindeki sınırlı sayıdaki adres tükendiğinde, aynı adresi birden fazla kullanıcıya tahsis ederek (NAT işlemi) kullandırma yoluna giderler.
Ev/ofisinizde değilken, dışarıdan Raspberry Pi bilgisayarınıza erişmek isteyebilirsiniz. Bunun için size tavsiye edeceğim yöntem bir alan adı kullanmaktır. Alan adları (örn.:adresiniz.com) sayısal bir adrese (IP adresi) işaret eden akılda kalıcı metinsel adreslerdir. Örneğin Raspberry Pi bilgisayarına her seferinde değişen 195.174.190.212[1] (ki bunu aklınızda tutmanız gerekir) gibi bir IP adresini kullanarak bağlanmak yerine, pi.alanadiniz.com gibi bir adres kullanarak bağlanmak çok daha kullanışlıdır. Eğer kendinize ait bir alan adınız yoksa ücretsiz alan adı veren sitelerden birisini kullanabilirsiniz. Bunların bir listesini ddclient destek sayfasında görebilirsiniz.[2]
Bu başlıkta, sürekli değişen IP adresinizi sabit bir alan adı ile ilişkilendiren, yani dinamik IP adresini belli bir alan adı ile güncelleyen ddclient aracının kurulumu ve yapılandırması gerçekleştirilecektir. Böylece IP adresini değişse bile alan adınızı kullanarak Raspberry Pi bilgisayarınıza her daim erişebileceksiniz.
Raspberry Pi’ımıza ddclient aracını kurmadan önce bir DNS hizmeti sağlayıcısından ücretli veya ücretsiz bir alan adı edinmeniz gerekir. Size tavsiye edeceğim sağlayıcı afraid.org sitesine üye olarak hâlihazırda diğer insanların kullanımına paylaşılmış bir alan adını seçebilirsiniz. Daha doğrusu bu alan adlarından birisinin altında kendi alt alan adınızı oluşturabilirsiniz. Kendinize ait bir alan adınız varsa, DNS kontrol panelinizden NS adresi olarak afraid.org’un (ns1.afraid.org, ns2.afraid.org) adreslerini tanımlayarak alan adiniz altında dinamik DNS özelliğini kullanabilirsiniz.
ddclient aracının en güncel sürümü resmi sitesinde yayınlanmaktadır. Biz bu kısımda Raspberry Pi OS deposundaki sürümünü kullanacağız. ddclient’i kurmak için aşağıdaki komutu çalıştırın:
|
1 2 3 |
pi@raspberry ~$ sudo apt update pi@raspberry ~$ sudo apt install ddclient -y |
ddclient yüklendikten sonra yapılandırma programı çalışacaktır. ESC tuşuna basarak tüm adımları geçin. Yapılandırmamızı ddclient.conf dosyası üzerinden elle gerçekleştireceğiz. afraid.org üzerinde oluşturduğunuz dinamik alt alan adına ait bilgileri aşağıdaki gibi ddclient.conf dosyasına girin:
|
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 |
pi@raspberry ~$ sudo nano /etc/ddclient.conf daemon=300 syslog=yes mail=root mail-failure=root pid=/var/run/ddclient.pid ssl=yes protocol=freedns use=web server=afraid.org login=AFRAID_ORG_KULLANICI_ADINIZ password='AFRAID_ORG_PAROLANIZ' ALT.ALANADINIZ.COM |
ddclient’i çalıştırmak için aşağıdaki komutu verebilirsiniz:
|
1 |
pi@raspberry ~ $ sudo /usr/sbin/ddclient |
Aynı zamanda Raspberry Pi’ın açılışında otomatik çalışması için rc.local dosyasına aşağıdaki gibi ekleyebilirsiniz:
|
1 2 3 |
pi@raspberry ~ $ sudo nano /etc/rc.local sudo /usr/sbin/ddclient |
ddclient’in mevcut yapılandırma dosyasındaki ayarlara göre işlevsel olup olmadığını görmek için hata ayıklama kipinde (debug) çalıştırabilirsiniz. Komut mevcut ddclient.conf yapılandırmasını işletecek ve konsola detaylı çıktı verecektir.
|
1 |
pi@raspberry ~ $ sudo ddclient -daemon=0 -debug |
ddclient’ın çalışması sırasında daha fazla detay görüntülemek isterseniz aşağıdaki seçenekleri kullanabilirsiniz. verbose ve noquiet seçenekleri ile ddclient’ın hâlihazırdaki yapılandırma seçenekleri ve sunucu ile olan HTTP trafiğinin dökümü listelenir.
|
1 |
pi@raspberry ~ $ sudo ddclient -daemon=0 -debug -verbose –noquiet |
Eğer mevcut IP adresiniz değişmemişse ddclient DDNS sağlayıcısını güncellemeyecektir. Force seçeneği kullanarak güncellemeyi zorlayarak mevcut yapılandırmayı sınayabilirsiniz.
|
1 |
pi@raspberry:~ $ sudo ddclient -daemon=0 -debug -verbose –noquiet -force |
ddclient.conf dosyasının baş kısmında yer alan daemon ayarı saniye cinsinden ne kadar süre aralıklarla IP güncellemesinin yapılacağını tanımlar. syslog seçeneği ise IP güncellemeleri ile ilgili log kayıtlarının syslog’a yazılacağını bildirir. /var/log/syslog dosyasından IP güncellemelerini takip edebilirsiniz.
ddclient aracının Raspberry Pi’ın açılışında kendiliğinden çalışır duruma geçmesi için /etc/rc.local dosyasına aşağıdaki satırı ekleyip kaydedin:
|
1 2 3 |
pi@raspberry ~ $ sudo nano /etc/rc.local sudo /usr/sbin/ddclient |
[1] Mevcut internet IP adresinizi öğrenmek için www.whatismyip.org sitesini kullanabilir, yine aynı siteden modeminizin açık port’larını öğrenmek için bir port taraması gerçekleştirebilirsiniz (Online Port Scanner)
[2] Anahtar kelime: “ddclient supported services” – https://sourceforge.net/p/ddclient/wiki/protocols/
