Raspberry Pi, dünyadaki en yaygın tek kart bilgisayar (sbc – single board computer) sistemlerinden biridir ve buna paralel olarak birçok donanımsal eklenti veya diğer adıyla HAT (Hardware Attached on Top) geliştirilmiştir. HAT adı verilen eklenti kartları GPIO konnektörüne uyumlu olan soketi ile bağlanarak Raspberry Pi üzerinde bulunmayan veya zayıf olan bazı özelliklerin kullanılabilmesini ve eklenebilimesini sağlar.
Bu başlıkta bazı popüler Raspberry Pi genişletme kartları ve eklentileri hakkında tanıtıcı bilgiler yer alıyor. Kartların kapsamlı ve güncel bir listesini her zaman https://elinux.org/RPi_Expansion_Boards sayfasından takip edebilirsiniz. Ayrıca Raspberry Pi Vakfının orijinal eklentilerini de vakfın sitesindeki Products sayfasından her zaman takip edebilirsiniz.
Eğer Raspberry Pi için bir eklenti kart geliştirecekseniz hazır pcb tasarım şablonlarını kullanabilirsiniz. Tüm işletim sistemlerinde çalışan ve açık kaynak bir PCB tasarım programı olan KiCad ile çizilmiş bir Raspberry Pi Hat şablonunu şu adreste bulabilirsiniz: https://github.com/xesscorp/RPi_Hat_Template
Diğer PCB tasarım şablonları için github.com ve gitlab.com gibi sitelerde “Raspberry Pi hat template” anahtar kelimeleri ile arama yapabilirsiniz.
Rarpberry Pi için HAT Geliştirmek
MoPi (Mobile Power for Pi) eklentisi
2014 yılında geliştirilmeye başlanan MoPi adındaki UPS eklentisi, Raspberry Pi’ı enerji beslemesi açısından daha taşınabilir hale getirmeyi amaçlıyor. Eklentiyi kullanarak Raspberry Pi’ı araç çakmak girişini, güneş panellerini ve herhangi bir tür akü ya da bataryayı/adaptörü kullanarak besleyebiliyorsunuz. Kartın görüntüsü aşağıdaki görselde yer almaktadır.
Solda MoPi UPS kartı ve sağda Raspberry Pi’a bağlanmış hali
pi.gate.ac.uk/pages/mopi.html adresinde paylaşılan kartın göze çarpan bazı özellikleri ise şöyle sıralanabilir.
- Raspberry Pi’ın çalışmasını durdurmadan farklı bir güç beslemesine geçilebilir.
- Bataryalar tükenmeden önce Raspberry Pi’ın kontrollü olarak kapatılmasını sağlayabilir.
- 6.5v – 24v ve 2.5A geniş besleme aralığında çalışabilir.
- Farklı türdeki kimyasallar ve hücre sayısı kullanan bataryalar ile çalışabilir.
- Komut satırı aracı ve Python API kütüphanesi ile I2C üzerinden kontrol edilebilir.
Bir başka UPS eklentisi de Raspberry Pi Zero modellerine fiziksel olarak tam uyum sağlayan Zero2Go’dur. Eklenti hakkında detaylı bilgiyi web sayfası olan uugear.com/product/zero2go/ adresinden edinebilirsiniz. Diğer UPS eklentileri ve web sayfaları aşağıda verilmiştir:
- Strato Pi UPS: https://www.sferalabs.cc/strato-pi/
- UPS PIco: https://github.com/modmypi/PiModules/wiki
- SafePi: http://www.nexlab.net/product/safepi/
BrickPi
BrickPi, Lego firmasının Education kategorisinde ürettiği robotik oyuncaklarında kullanılan motor ve sensörleri Raspberry Pi ile kontrol etmek için üretilmiş bir eklentidir.
Lego Education motor ve sensörleri için geliştirilen Raspberry Pi eklentisi BrickPi
Eklenti modülü hakkındaki detaylı bilgiye dexterindustries.com/brickpi/ adresindeki web sayfasından ulaşabilirsiniz.
ArduiPi
ArduiPi, Arduino geliştirme kartının tüm giriş çıkış port’larının Raspberry Pi ile kullanılabilmesini amaçlayan bir eklentidir. Eklentinin bazı göze çarpan özellikleri ise şöyledir:
- Tamamen açık kaynak (open source) bir eklentidir.
- ATMEL çipi üzerindeki 28 pin kullanılabilir.
- Açık kaynak olan donanım tasarımından ihtiyacınız olmayan belli başlı özellikleri kolayca çıkartıp ekleyebilirsiniz.
- Ek pad ve pin delikleri sayesinde harici kablo ve anahtarlar ihtiyaca göre bağlanabilir.
- API’ler aracılığıyla Raspberry Pi ile Arduino’yu konuşturabilirsiniz.
- Enerji beslemesi haricen yapılabileceği gibi Raspberry Pi’dan da alabilir.
- Üzerindeki I2C ve SPI pad’leri lehimlenerek, Arduino bir I2C veya SPI köle aygıtı olarak ayarlanabilir.
ArduPi’nin ön ve arka yüzünün fotoğrafı
Yazılım ve donanımı açık kaynak kod olan bu eklenti hakkında detaylı bilgiye GitHub sayfasından ulaşabilirsiniz: github.com/hallard/ArduiPi
HiFiBerry
HiFiBerry, Raspberry Pi için bir ses kartı işlevi görür. 192KHz/24bit’e kadar yüksek kalitede ses örneklemesi yapabilen eklentinin, RCA ve 3.5mm’lik jak’a sahip farklı modelleri bulunur. Yüksek ses çıkış kalitesine ihtiyaç duyulan uygulamalarda gömülü olarak kullanılan bu eklenti ile çoklu medya uygulamaları, ses yayını ve ortam yürütücüsü donanımları geliştirilebilir.
Solda HiFiBerry eklentisi ve sağda Raspberry Pi’a bağlanmış hali
Eklenti hakkında daha fazla bilgiye hifiberry.com/products/dacplus/ adresindeki web sayfasından ulaşabilirsiniz.
Servo PWM Pi
Servo PWM Pi (SPP) Raspberry Pi’ın GPIO yuvası ile uyumlu 16 kanal 12bit bir PWM üretecidir. NXT firmasının I2C arabirimine sahip PWM kontrolcüsünü kullanan kart ile LED parlaklık kontrolü yapılabilir ve servo motorlar kontrol edilebilir. SPP ile 16 adet servo motor 4096 adımlık (12bit) hassasiyetle kontrol edilebilir. I2C veri yolu üzerinden kontrol edilen eklentinin çıkışları 40Hz ile 1000Hz arasında bir frekansa ayarlanabilir.
Solda SPP (Servo PWM Pi) Raspberry Pi’a sağ da ise RPi Zero’ya bağlanmış hali
Eklenti hakkında daha fazla bilgi almak için abelectronics.co.uk/p/72/servo-pwm-pi-zero adresindeki web sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
TV Hat
Raspberry Pi Vakfı tarafından DVB (Digital Video Broadcast) Project kapsamında geliştirilen TV Hat bir uydu televizyon alıcısıdır. Raspberry Pi ile uydu yayınlarını (DVB-T/T2) almak için geliştirilmiş olan kart uydu televizyon kanallarını izlemenizi veya ağ üzerinden diğer bilgisayarlara akış olarak (stream) paylaşmanızı sağlar. Yani, TV Hat ile Raspberry Pi’ı bir televizyon sunucusu haline getirerek mobil telefon, tablet veya ağa bağlı herhangi bir bilgisayardan TV yayınlarını izleyebilirsiniz. Raspberry Pi’ın A, B ve Zero modelleri ile uyumlu olan eklenti GPIO konnektörüne tam olarak oturarak onu bir dişi konnektör ile sonlandırır. Dolayısıyla TV Hat bağlıyken GPIO konnektörlerini kullanmaya devam edebilirsiniz. Ayrıca eklenti, Kodi, QMXplayer ve LibreElect gibi çoklu ortam dağıtımlarını da destekler.
Raspberry Pi TV Hat
