En çok kullanılan linux komutları ve açıklamalarının görsel bir derlemesini görmek için resmin üzerine tıklayarak büyütebilirsiniz.


Düzenleyen: Onur HÜNDÜR
"Bilgi özgür kalsın"
Linux veya GNU/Linux (telaffuz: Lin-uks); Linux çekirdeği ve çeşitli GNU araçları üzerine kurulmuş işletim sistemlerinin genel adıdır. Linux çekirdeği ve GNU araçları açık kaynak kodlu, özgür ve ücretsizdir. Kaynak kodları GNU Genel Kamu Lisansı çerçevesinde özgürce dağıtılabilir, değiştirilebilir ve kullanılabilir.
Ubuntu’nun sitesinden ücretsiz olarak verdiğim sipariş CD’ler sonunda elimde ulaştı. İşlerin yoğunluğundan kurmaya fırsat bulamadığım dağıtımı dizüstü bilgisayarıma kurdum. Ubuntu linux dağıtımı masaüstü kullanım için oluşturulmuş başarılı bir dağıtım.
Ubuntu’nun sitesinden ücretsiz olarak verdiğim sipariş CD’ler sonunda elimde ulaştı. İşlerin yoğunluğundan kurmaya fırsat bulamadığım dağıtımı dizüstü bilgisayarıma kurdum. Ubuntu linux dağıtımı masaüstü kullanım için oluşturulmuş başarılı bir dağıtım.
Konsoldan veya cronjob görevi olarak kullanabileceğiniz yedekleme betikleri.
MySQL veritabanını yedeklemek:
#!/bin/bash
MYDATE=$(date +%d-%m-%Y-%I-%M)
wall Lokal veri tabanlari yedeklenmeye baslandi.
mysqldump tankado -u tankado –password=pwdXXX > tankado.sql
tar -zcf tankado.sql.tar.gz tankado.sql
rm -rf tankado.sql
mv tankado.sql.tar.gz /home/okoca/Desktop/Backups/Local-Databases/$MYDATE-tankado.sql.tar.gz
cd /home/okoca/Desktop/Backups/Local-Databases/
chmod 400 $MYDATE-tankado.sql.tar.gzTOTALSIZE=$(du -hs .)
wall <<EOF
Lokal veri tabanlarinin yedeklenmesi tamamlandi.
Local-Databases boyutu $TOTALSIZEEOF
CloneZilla ile ağdan yedekleme (disk/partition from/to image) yaparken “mount error(12): Cannot allocate memory” hatasını alıyorsanız bu yazıyı okumaya devam edin. Soruna neden olan hatanın nedeni Windows’un samba sunucusu ve LanManager bileşeni. Büyük ihtimal ile aşırı büyük veriler smb protokolü ile aktarılırken Windows bir tür arabellek yetersizliği yaşıyor. (Bu durum archlinux wiki’sinde Bug olarak nitelendirilmiş) Nitekim smb çok eski (NT4 zamanlarından beri kullanılıyor) bir dosya transfer protokolü olmasına rağmen Microsoft bunu RPC yetenekleri ile harmanlayarak Windows 7’de bile hala kullanmaya devam ediyor. “cannot allocate memory” hatasını bir ihtimalle, Windows’ununuzu yeniden başlatarak çözebilir veya aşağıdaki komutu çalıştırarark arabelleklerin temizlenerek servisi yeniden yüklenmesini sağlayabilirsiniz.
Okumaya devam et “CloneZilla “cannot allocate memory” hatası”
DeepFreeze programının Linux sürümü var. Lisanslı sürümü faronics’in sitesinden indirip kurabilirsiniz lakin buna gerek yok. Pardus’un açılışta eski haline gelmesi için rsync aracını kullanabilirsiniz. İşlemi kısaca özetlemek gerekirse; dondurmak istediğiniz kullanıcının dizinini bir yere yedekliyoruz ve her açılışta geri yüklüyoruz. Sıradan kullanıcı sistem geneline etki edecek bir işlem yapamayacağı için (root yetkisi gerekir) başka bir geri yükleme işlemine de gerek yok. Böylece kullanıcının değiştirdiği ayarlar ve dosyalar önceki haline geri dönüyor. Kullanıcının parolayı da değiştirmiş olabileceğini ihtimaline karşı parolayı da sıfırlıyoruz. Açılışta yapılacak bu işleri başlatmak için /etc/rc.local dosyasında faydalanabilirsiniz.
Okumaya devam et “Pardus’u dondurmak (Deepfreeze benzeri işlem yapmak)”
Pardus Kurumsal dağıtımı windows yüklü bir makineye kurduğunuzda açılış (boot) menüsünün varsayılan seçeneği Pardus oluyor. Bunu değiştirmek için /etc/default/grub dosyasında ufak bir değişiklik yapmanız yeterli. grub dosyasını herhangi bir metin editörü ile açarak, 0 olan Default değerini 2 olarak (1 değeri pardus güvenli kiptir) ayarlayın. Tabiki dosyayı düzenlemeden önce su root komutunu vererek, root kullanıcısına geçiş yapmalısınız. Örneğin nano editörünü kullanarak şunu yazın:
nano /etc/default/grub
Ayrıca bu dosyada yer alan Timeout değeri ile otomatik seçenek üzerindeki bekleme süresini de saniye cinsinden düzenleyebilirsiniz. Dosyayı kaydedip çıktıktan sonra ayarların etkin olması için aşağıdaki komutu çalıştırın.
update-grub
Pardus 2013′ web sunucu (apache+php) ve veritabanı sunucusu (MySQL) kurmak oldukça kolay. Konsola aşağıdaki komutu girmeniz yeterli. Kurulum esnasında MySQL root parolasını da tanımlamanız istenecek.
sudo apt-get install apache2 mysql-server php5 phpmyadmin
Sunucuları başlatmak için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz.
Mysql’i başlatmatmak için
sudo /etc/init.d/mysql startMysql’i durdurmak için
sudo /etc/init.d/mysql stopApache’yi başlatmatmak için
sudo /etc/init.d/apache2 startApache’yi durdurmak için
sudo /etc/init.d/apache2 stop
Centos ethernet kartlarının yapılandırma bilgilerini /etc/sysconfig/network-scripts/ dizininde saklar. İlgili dosyayı (hangi ethernet kartını ayarlayacaksanız) aşağıdaki şekilde düzenleyerek TCP/IP yapılandırmasını gerçekleştirebilirsiniz. Burada ifcfg-eth0 dosyası sistemdeki 1. ethernet kartını işaret etmektedir.
# cd /etc/sysconfig/network-scripts/
# vi ifcfg-eth0DEVICE=eth0
BOOTPROTO=static
HWADDR=00:30:48:56:A6:2E
IPADDR=192.168.0.10
NETMASK=255.255.255.0
ONBOOT=yes
USERCTL=no
Bu örnekte eth0 ethernet kartının IP adresi 192.168.0.10 olarak ayarlanmıştır. BOOTPROTO anahtarını dhcp olarak ayarlarsanız IP adresi ağdaki DHCP sunucusu tarafından otomatik olarak atanır. ONBOOT‘u yes yaptık bu sayede sistem boot edilirken eth0 da etkinleştirilecek. USERCTL ile root yetkisine sahip olmayan kullanıcıların eth0‘o konfigüre edememesini sağladık.
Okumaya devam et “Centos da TCP/IP yapılandırması nasıl yapılır?”
Centos (Community Enterprise OS) ve Fedora oldukça popüler iki linux dağıtımıdır. Siz de benim gibi ikisi arasında ikileme düştüyseniz ve her kafadan bir ses çıkması sendromunun ortasında kaldıysanız, objektif kriterler ile açıklamaya çalıştığım net cevabı bu kısa yazıda bulabileceksiniz.
Gündem dışı ilk söz, Türkiye’de bilişim sektörünün yaşadığı sorunlar
hakkında söz isteyen İzmir Milletvekili Erdal Aksünger’e aittir.
Buyurunuz Sayın Aksünger. (CHP sıralarından alkışlar)
ERDAL AKSÜNGER (İzmir) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
Türkiye’de bilişim sektörünün sorunlarıyla ilgili gündem dışı söz almış
bulunmaktayım. Hepinizi saygıyla sevgiyle selamlıyorum.
Bilişimle ilgili, değerli arkadaşlar, çok önemli bir konuyu dile
getirmek istiyorum. Türkiye’de 1999’da başlayan ve 2001’de adı değişen
Pardus Projesi’yle ilgili size bir iki tane konuda çok ciddi bilgiler
vereceğim, tehditleriyle ilgili konuları size anlatmaya çalışacağım.
Okumaya devam et “Pardus’a CHP sıralarından destek geldi (2012)”
Bir önceki yazımda Pardus Linux üzerinde LPT kontrolünün nasıl yapılacağını anlatmıştım. Şimdi bu işi bir adım daha ileri götürerek paralel port kontrolünü PHP ile web sayfası üzerinden nasıl yapabileceğimize bakacağız.
İlk olarak apache ve php kurulumunu yapmalıyız. Sisteminizde apache ve mod_php kurulu değilse root’a geçtikten sonra aşağıdaki pisi komutu ile kurulumu kolayca gerçekleştirebilirsiniz.
pisi it apache mod_php -y
Bir önceki uygulamada komut satırını kullanarak derlediğimiz lptout programına parametre gönderiyorduk. Şimdi ise aynı komutu PHP içerisinden çalıştıracağız. PHP içinde sistem komutu çalıştırmak için shell_exec ve exec gibi komutlar var.
Bir önceki yazımda olduğu gibi, LPT’nin data gurubunun tüm pin’lerini +5v’a çekmek için PHP sayfasına yazılması gereken kod şöyle;
<?php shell_exec('sudo /home/tankado/lptout 0x378 255'); ?>
Yukarıdaki PHP kodu /home/tankado dizini altındaki lptout programına 2 adet parametre göndererek çalıştırılmasını sağlıyor.
Linux’da paralel port kontrolü diğer işletim sistemlerine göre oldukça kolay. Tek bir satır C kodu ile porta değer göndermek mümkün.
Örneğin;
outb((unsigned char)255, 0x378);
outb komutu birinci parametresi ile verilen değeri, ikinci parametresinde donanım adresi belirtilen port’a yazıyor.
Okumaya devam et “Pardus Linux ile Paralel Port (LPT) kontrolü”
Zaman zaman farklı ortamlarda Linux kelimesinin telaffuzu ile ilgili ayrılıklar yaşıyoruz. Linux’u çok farklı telaffuz eden kişiler var. Şu ana kadar duyduğum bazı telaffuzlar şöyle: linaks, linuks, linus, laynaks… Linux’un başlangıç geliştiricisi ve babası kabul edilen Linus Torwalds (ki Linux adını Torwalds’ın adından bazeşim kurarak almıştır) fonotik olarak aşağıdaki gibi seslendiriyor.
Geçenlerde NetSec eposta listesinde birisi memory dump için araç tavsiyesi istedi. Konuyla ilgili olarak hem Linux hem de Windows‘ta geçerli olan mdd uygulaması bu iş için uygun gözüküyor. Memory dump nedir neden gerekir? RAM bellekte yüklü ve çalışmakta olan işlemlerin (process) veri ve kod bloklarının rahatça debug edilebilmesi için diske kopyalanması gerekir. Bellekte çalışmakta olan bu işlem üst katman bir uygulama olabileceği gibi kendini daha iyi gizlemek için kernel mode ya da driver modda çalışan düşük seviyeli bir işlem de olabilir. Bu işlemleri incelemek ve kendini gizlemiş kötü amaçlı yazılımları tespit için RAM’in tamamının dump edilmesi gerekebilir. Ayrıca çalışmakta ve kilitli konumdaki bir Windows’tan parola hash’ini sökmek için de dump kullanılmıştı. Biraz farklı ve ilginç sayılabilecek bu yöntemin ayrıntılarına buradan bakabilirsiniz. Daha çok forensic (adli bilişim suçu analizi) amaçlı bilgilerin verildiği ve mdd ile diğer araçların tanıtıldığı sunumu aşağıdaki bağlantıdan indirebilirsiniz.
[Yükleme bulunamadı.]Ayrıca sunumda değinilen memory dump araçları ile yapılabilecekler konusuna Tacettin Karadeniz‘in zararlı linux modüllerinin tespiti ve segmentation fault hatası üzerine verdiği örnekler de oldukça yarayışlı. Hiç dokunmadan paylaşıyorum. Ayrıca memory dump konusuyla ilgili bura ve buradaki yazılara da göz atabilirsiniz.
Okumaya devam et “Linux’da şüpheli modüllerin memory dump ile incelenmesi”
Hepimiz sabırsızlıkla 20 Ocak’ı bekliyoruz ve birçoğumuzPardus 2011‘in çıktığı ilk günlerde bilgisayarını güncellemek ya da yeni sürümü indirip kurmak istiyor.
Pardus 2011′in çıktığı ilk günlerde özel baskılı bir Pardus 2011 DVD’sine sahip olmak istiyorsanız, sadece küçük bir kargo ücreti ödeyerek elinize geçecek DVD’ler için ön sipariş formuna buradan ulaşabilirsiniz.
DVD Gönder programımıza katılan katkıcılarımızdan dikkat etmelerini istediğimiz noktaları bir kez daha vurgulayalım:
Dünyaca ünlü Linux Journals en iyi açık kaynak işletim sistemi ve yazılımlarını belirledi. 12000 kişinin katıldığı incelemelerde ulusal işletim sistemimiz Pardus dünyadaki en iyi 5. linux dağıtımı olarak listedeki yerini aldı. Aynı zamanda 2010’un en iyi 5. ürünü olarak da sıralamaya girdi. Pardus geliştirici ekibini yürekten kutluyorum. Sıralama şöyle belirlendi:
Linux’unuzun root parolasını unuttuysanız, sistemi single modda başlatarak passwd komutunu kullanabilirsiniz. Buradaki örneği CentOS üzerinde uyguladık fakat grub loader kullanan tüm sistemlerde aynı işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Sisteminizi yeniden başlattıktan hemen sonra boot menüsüne düşmek için herhangi bir tuşa basın. Daha sonra linux aşağıdaki gibi bir boot ekranı gelecek. Bu ekranda iken ‘e‘ tuşuna basın.
Okumaya devam et “Linux’un root parolasını sıfırlamak”